Odnos zemalja zapadnog Balkana danas podsjeća na loš brak. Istina, u konkretnom primjeru bila bi to poligamna, a ne monogamna bračna zajednica. Međutim, činjenica je da stvari u kući ne funkcionišu, da “supružnici” trpe međusobno nasilje, često psihičko zlostavljanje, a komunikacija im je nerijetko puna ucjena, uvreda i uzajamnog ponižavanja. Ipak, kada su u posjeti gostima, bračne trzavice ostave pod tepihom u porodičnom domu, hladnom facijalnom mimikrijom prikriju vlastitu netrpeljivost i groteskno se uhvate pod mišku.

Ovakvu fascinantnu moć transformacije, balkanski partneri pokazali su tokom prošlonedjeljnog samita o Zapadnom Balkanu koji se održavao u Beču. Tokom ta dva konferencijska dana, gotovo da nijedna riječ nije progovorena o spornim stvarima iz međusobnih odnosa, koji su neposredno prije odlaska u austrijsku prestonicu, prijetili da zauvijek prekinu ionako ranjive međudržavne odnose.

Slušajući njihove poruke o pomirenju, suživotu i saradnji, sticao se utisak da su lideri zapadnobalkanskih zemalja uoči polaska izvršili sopstvenu EUtanaziju zarad blagonaklonog tapšanja evropskih starješina. Poput fatamorgane širile su se srpsko-albansko-hrvatsko-bosanskohercegovačke simpatije, koje su samo nekoliko dana ranije, tresli tektonski potresi nacionalnog prezira. Iako su uoči pomenute konferencije završeni teški pregovori između Beograda i Prištine, a BiH dočekala vijest da jedino Hrvatska, od 28 članica EU, osporava izvoz bh. mlijeka i mliječnih proizvoda, ništa nije moglo da naruši balkansku idilu i lepet krila bijelog goluba, kojeg su puštali gosti sa juga i istoka.

I taman kad su se svi uljuljali u taj evropski san, odslušali Bečku filharmoniju i degustirali “Mocart kugle”, uslijedio je povratak kući. Evropski zvaničnici, ali i neki domaći lideri, svjesni su da tek u tim (ne)normalnim okolnostima, balkanske elite treba da pokažu da li su spremne na ruku pomirenja, suočene sa brojnim istorijskim, ali i dnevnopolitičkim iskušenjima. Pred njima je jasan zadatak, da im podjednako kao mobilizacija ka EU, mora biti važna integracija unutar njih samih. U protivnom, ostaće zauvijek zarobljeni na brdovitom Balkanu, već otrcanoj geografskoj lokaciji, gdje se povremeni lepet krila golubova mira ne čuje od zaglušujuće buke vjetrometine koja ga šiba.

Press