Tokom povlačenja srpske vojske iz Vozuće u blizini kote Đurića vis 11. septembra, pripadnici Trećeg korpusa takozvane Armije BiH zarobili su oko 60 civila i vojnika, rekao je Srni komandant Štaba Četvrte ozrenske lake pješadijske brigade Zoran Blagojević.
“Njih je zarobila Druga četa Petog bataljona 328. brigade, kojom je komandovao Fuad Zilkić, potčinjen komandantu Trećeg korpusa Sakibu Mahmuljinu”, navodi Blagojević.
Na licu mjesta su likvidirani otac i sin Savo i Živinko Todorović iz sela Pašalići, a ostali su se, prema izvještaju muslimanskog komandanta Fuada Zilkića, predali odredu “El mudžahid”, navodi Blagojević.
On ističe da su jedinice “El mudžahida” imale velike podršku i ugled kod lokalnog muslimanskog stanovništva, o čemu postoje i snimci sa skupova na kojima su se okupljenima obraćala lokalna vjerska lica, kao i predstavnici opština Zavidovići, Maglaj i drugi.
Blagojević je podsjetio da se, prema prikupljenim podacima, tačno znalo da će 10. septembra 1995. godine, nakon otvaranja i čitanja islamske svete knjige, u ranim jutarnjim časovima početi ofanziva 23.000 vojnika na Vozuću, koju je branilo 1.176 pripadnika Četvrte ozrenske lake pješadijske brigade potpomognute srbačkim, krajiškim i drugim jedinicama, među kojima su bili i ranjeni, bez adekvatnog naoružanja, municije i opreme.
Blagojević period pred početak ofanzive 10. septembra opisuje kao vrlo mučan.
“Nema rova u dužini zone odgovornosti od 30 kilometara koji nije izviđan i napadnut. Mi smo bili priključeni na njihovu `tvrdu` vezu. Tačno smo znali raspored njihovih jedinica, kamp odreda `El mudžahid`, sjedišta komandnih centara Trećeg korpusa Sakiba Mahmuljina, kao i Drugog korpusa Seada Delića, sa rasporedima artiljerije i snaga”, ističe Blagojević.
On navodi da se odustalo od plana da se preventivno diverzantski djeluje na kamp “El mudžahida” u Kamenici, za koji je naveo da je mudro izabran jer su izohipse bile takve da se artiljerijom ne može dejstvovati po njima.
“Svi razgovori su bili snimani, a prevodilac je naknadno prevodio razgovore, tako da se znao njihov smještaj, sastav jedinice i direktna povezanost sa Trećim korpusom Sakiba Mahmuljina i Šefika Džaferovića”, ističe Blagojević.
On podsjeća da je pred sam napad od Operativne grupe Doboj zahtijevao pojačanje i materijalno-tehnička sredstva da bi ofanziva bila osujećena.
“Odgovor je bio očajan – `Ne znam šta hoćete`, sa zahtjevom da borbe budu nastavljene bez povlačenja”, ističe Blagojević.
Blagojević se prisjeća kako je 10. septembra oko 6.00 časova izdao posljednje instrukcije da bi već u 6.10 časova bila prekinuta komunikacija sa srbačkom brigadom, koja je branila veoma važnu putnu komunikaciju prema Doboju.
Iz pravca Tuzle krenuo je Drugi korpus takozvane Armije BiH, na čijem čelu je bio general Sead Delić sa oko 9.000 vojnika. U sastavu tog korpusa su djelovale 21, 22. i 25. divizija, te 224. i 225. brigada i druge jedinice.
Iz pravca Zenice krenuo je Treći korpus takozvane Armije BiH, pod komandom brigadnog generala Sakiba Mahmuljina, koji je napao sa oko 14.000 vojnika. U sastavu korpusa su bile 375. tešanjska oslobodilačka, 7. muslimanska brigada, 327. i 328. brigada, Specijalni odred policije, 35. divizija kojom je komandovao Refik Lendo, kao i odred “El mudžahid” kojim su komandovali Abu Hamza, Abu Mali, Ali Hamad i druge jedinice.
Napadu su se priključile i NATO snage za brze intervencije, kao i pakistanski kontingent međunarodnih mirovnih snaga, kojima je Sead Delić zahvalio za artiljerijsku podršku tokom ofanzive, za šta, prema Blagojeviću, postoje pisani dokumenti.
Blagojević izdaje naredbu o evakuaciji preostalog civilnog stanovništva, nakon čega dobija telegram komandanta Operativne grupe Doboj Vladimira Arsića u kome izdaje naredbu o zabrani pregrupisavanja jedinica i o odbrani teritorije po svaku cijenu.
On se odlučuje na pregrupisavanje sa lijeve na desnu obale Krivaje, nakon što je odred “El mudžahid” uspio izvršiti prodor odbrane na dijelu srbačkog bataljona u mjestu Paljenik.
Jedna jedinica Četvrte ozrenske uspijeva odbiti napad manevarske jedinice u sastavu Trećeg korpusa pod direktnom komandom Mahmuljina, dok o stanju ostalih nema informacija.
Blagojević navodi da je centar Vozuće napušten oko 13.00 časova, u situaciji kada su jednice rasute i ostale bez komunikacije, a “brat ostavljao brata”. Fizički spoj dva korpusa takozvane Armije BiH ostvaren je u rejonu Prokopa u 16.16 časova, čime je teritorija Vozuće potpuno odsječena.
Srpske jedinice su u povlačenju uspjele napraviti proboj na koti Đurića vis, koja je poslužila kao koridor za izvlačenje preostalih civila i vojnika. Kota je branjena do jutarnjih časova 11. septembra, kada je napuštena zbog rizika od opkoljavanja i onemogućanog funkcionisanja sistema veze usljed muslimanskih jedinica, koje su upadale u frekvenciju i širile dezinformacije.
U poslijepodnevnim časovima linija se konsolidovala na području Tumara, a na postrojavanju je bilo svega 600 srpskih boraca.
Blagojević navodi da su pojedine jedinice i stanovništvo iz opkoljenog područja izlazili i nakon mjesec dana. Dijelovi 14. krajičke brigade zalutali su prema Olovu, gdje su na potezu Olova i Vareša zarobljeni.
Septembarska muslimanska ofanziva, navodi Blagojević, pozivajući se na raspoložive podatke i dokumente, nije imala elemente humanosti prema srpskim civilima i zarobljenicima.
Press