“Kada Srbi krenu u rat, prvo ide pješadija, potom konjica i artiljerija, pa štabovi i komande i na kraju liferanti i zabušanti, a kad se rat završi i počnu dijeliti zasluge, onda ide obrnutim redom”. Ovu misao jednog srpskog pisca koji je pisao o časnoj istoriji srpskih vojnika iz Prvog svjetskog rata i njihovoj poslijeratnoj sudbini iskoristio sam nedavno na ovom istom mjestu, praveći paralelu njihove sudbine i sudbine prvoboraca iz odbrambeno-otadžbinskog rata.
Mudri ljudi bježe od toga da se ponavljaju, ali bez sujetne želje da me neko smatra mudrim ili bojazni da će me zbog ponavljanja nazvati nemudrim, priča o zakonu o pravima izabranih predstavnika RS u periodu od 1991. do 1996. godine, citiranu misao naprosto nameće kao prvu rečenicu. Uz visoko poštovanje prema poslanicima prvog saziva Narodne skupštine RS i bez namjere da se prepoznaju među liferantima i zabušantima, predloženi nacrt zakona koji je predsjednik Srpske juče povukao iz procedure, ipak je predviđao podjelu zasluga obrnutim redom.
Poslanici prvog saziva zaslužuju duboki naklon i visoko poštovanje, jer su smogli političke hrabrosti da stanu na čelo srpskog naroda, proglase Republiku Srpsku, donesu ustav, konstituišu njen parlament, izaberu vladu i formiraju ostale institucije. Za sve nabrojano, Srpska je dužna da im se oduži, ali donošenje bilo koje od tih odluka, iziskivalo je mnogo manje hrabrosti od kasnije krvave borbe za odbranu RS i zato se prvo treba odužiti onima koji su svojom krvlju i životima Srpsku doveli do njenog međunarodnog priznanja u Dejtonu.
Poražavajuće djeluje činjenica da je sporni zakon predviđao da poslanici mjesečno dobijaju po 800 KM ili 9.600 KM godišnje, dok istovremeno Zakon o pravu na naknadu materijalne i nematerijalne štete predviđa da porodica poginulog borca za izgubljenog sina dobije maksimalno 5.000 KM i to jednokratno. To bi valjda trebalo da bude valjan argument onima na koje se zakon odnosio da malo reteriraju i ne traže privilegije preko reda.
A pravi paradoks leži u tome što je zakon predviđao privilegije i za poslanike prvog saziva koji su glasali za mirovne planove raznih međunarodnih predstavnika, poput, recimo, Vens-Ovenovog plana, čijim usvajanjem bi praktično bile poništene sve dotadašnje odluke prvog saziva NSRS. I danas ne bi bilo Republike Srpske!
