Stari hrast u crkvenom dvorištu u mestu Marićka kod Prijedora godinama prkosi zubu vremena.

Hrast lužnjak privlači pažnju svih putnika namernika, a meštani su ponosni što se baš u njihovom mestu nalazi stablo za koje veruju da je staro više od šest vekova.

Hrast je samo nekoliko metara udaljen od stare crkve brvnare, koja je izgrađena davne 1870. godine i posvećena Svetom proroku Iliji.

Meštani Marićke kažu da ova viševekovna starina pamti i čuva davne događaje ovog potkozarskog sela i privlači pažnju, kako prolaznika, tako i stručnjaka.

Po starocrkvenim predanjima, prijašnja crkva je bila na mestu na kojem se danas nalazi brvnara, a izgrađena je između 1650. i 1670. godine.

Na mestu sadašnje crkve pričaju da je nekada bio mali drveni hram, koji je porušen. O njegovom poreklu svedoči nekoliko ikona, radovi nepoznatog majstora javoranskih svetih slika, istih boja i tehnike.

Na crkvenom tavanu sačuvane su stare carske dveri sa zapisom iz 1753. godine.

Za stari hrast u blizini crkve su se zainteresovali stručnjaci. Godine 1989. došli su u Marićku da vide u kakvom je stanju.

Sveštenik Sreto Aleksić, koji je u Marićkoj službovao od 1986. do 2005. godine potvrdio je da su stručnjaci na njemu našli 598 godova, što govori da potiče iz doba Kosovske bitke.

U knjizi koju je izdao Šumarski fakultet iz Banjaluke pre desetak godina piše da je hrast iz sela Marićka najstarije i najveće stablo u Republici Srpskoj.

U otvor koji se nalazi na dnu ovog gorostasa, koji je visok 33 metra, moglo bi da stane desetak ljudi, a najmanje 20 je potrebno da ga obgrli.

Meštani pričaju da su ispred hrasta uvek sedeli, ćaskali, pevali i igrali, a mnogi su se i prvi put zaljubili. Popije se i po koja domaća šljiva ispod njegove krošnje, a pogotovo za Ilindan, kada se i mlado i staro skupi oko crkve.

Ni vremenske nepogode, grmljavine i oluje starom hrastu ne mogu ništa jer uvek ostane ceo i netaknut.

– Mnogi veruju da ga Bog čuva. Na njemu nikada nije bilo nikakvih oštećenja i stari potpuno prirodno – kažu meštani Marićke.

Hrast i crkve pod zaštitom

Hrast je vlasništvo crkve Svetog proroka Ilije u Marićkoj i pod zaštitom je države. Pod zaštitom države su i tri crkve brvnare iz 19. veka u prijedorskim selima Jelićka, Busnovi i Marićka.

EuroBlic