U novom izvještaju o vjerskim slobodama, SAD su upozorile na veličanje Nezavisne Države Hrvatske, umanjivanje ustaških zločina i antisrpska osjećanja u Hrvatskoj u 2016. godini.
U redovnom godišnjem izvještaju o vjerskim slobodama u svijetu za 2016. godinu, uključujući i Hrvatsku, Stejt department pominje bivšeg ministra kulture Zlatka Hasanbegovića i reditelja Јakova Sedlara kao osobe čiji su stavovi o ustaškom režimu izazivali posebne kritike jevrejskih i srpskih vejrskih zajednica i nevladinih organizacija, prenosi Hina.
Vašington je, u izvještaju objavljenom u utorak, kao događaje koji oslikavaju stanje vjerskih sloboda, istakao komemoraciju u logoru smrti Јasenovac koju su bojkotovali jevrejski i srpski čelnici, optužujući tadašnju vladu da umanjuje ustaške zločine.
Američka administracija piše i o maršu 5.000 ljudi na Savjet za elektronske medije koji je suspendovao program Televizije Z-1 zbog tok-šoua u kojem je voditelj pozvao gledaoce da se drže dalje od pravoslavne crkve u Zagrebu, jer bi “četnički vikari” mogli izaći i “zaklati” nevine prolaznike.
Pominje se i fudbalska utakmica između Hrvatske i Izraela, kada su navijači uzvikivali ustaški pozdrav “Za dom spremni”, kao i sporni dokumentarni film Јakova Sedlara “Јasenovac – Istina”.
Sedlar kaže da je realan broj ubijenih u tom ustaškom logoru između 20.000 i 40.000, dok je Američki muzej Holokausta procijenio da se radilo o između 77.000 i 99.000 žrtava, stoji u izvještaju i dodaje se da su jevrejski predstavnici film osudili, a hvalio ga je ministar kulture Hasanbegović, navodi Hina.
Nekoliko nevladinih organizacija, uključujući Centar “Simon Vizental”, kritikovalo je imenovanje Hasanbegovića za ministra kulture, tvrdeći da je veličao pronacistički ustaški režim i umanjivao zločine iz tog razdoblja, navodi Stejt department.
Vašington izdvaja i kritiku te organizacije na račun zagrebačkog Županijskog suda, koji je ukinuo osuđujuću presudu kardinalu Alojziju Stepincu zbog saradnje sa ustaškim režimom iz 1946.
“Efraim Zurof, direktor jerusalimske kancelarije Centra ‘Simon Vizental’, rekao je da je to ‘apsolutno sramotno i užasno’, da se radi o pokušaju prekrajanja istorije”, stoji u izvještaju.
Stejt department pominje i zabrinutost Srpske pravoslavne crkve zbog rastuće društvene netolerancije i podatka da je u 2016. bilo 20 vandalskih napada da njenu imovinu, pet manje nego godinu dana ranije. Otkrivena su samo dvojica počinilaca protiv kojih je suđenje u toku, piše u izvještaju.
Vašington upozorava i da hrvatska vlada nije riješila nijedan veći zahtjev SPC-a za povratkom imovine, uključujući onu u Osijeku, Vukovaru i Vinkovcima, kao i zahtjeve za vraćanjem jevrejske imovine oduzete tokom Drugog svjetskog rata.
“Postojeći zakon ne dopušta pojedincima čija je imovina oteta tokom Holokausta da traže odštetu na sudu ako su u međuvremenu promijenili državljanstvo. Vlasnike jevrejske imovine to pogađa više od drugih”, navode u Stejt departmentu i pozivaju Zagreb da ubrza rješavanje tog problema.
