Koncentracioni logor “Silos” u Tarčinu, kod Sarajeva, u kojem je bilo zatočeno više od 600 srpskih civila, od kojih su, prema svjedočenjima logoraša, 24 umrla od posljedica fizičkog zlostavljanja, prebijanja, torture i mučenja glađu, zatvoren je na današnji dan 1996. godine.
Logor za Srbe “Silos”, kojim je upravljala tazv. Armija BiH, otvoren je 11. maja 1992. u objektu u kojem se prije rata čuvala pšenica, a zatvoren je 27. januara 1996. godine na Svetog Savu, dva mjeseca nakon što je potpisan Dejtonski mirovni sporazum.
Prema svjedočenju bivših zatočenika, “Silos” je imao sve elemente zloglasnog logora iz Drugog svjetskog rata Aušvic.
U tom logoru, jednom od ukupno 126 na području ratnog Sarajeva, uglavnom su bili zatočeni civili sa područja Tarčina, Pazarića i drugih okolnih mjesta.
Najmlađi među njima bio je četrnaestogodišnji Leo Kapetanović, a najstariji Vaso Šarenac koji je imao više od 85 godina i umro je u “Silosu” na temperaturi koja je uvijek bila niža za deset stepeni u odnosu na spoljnu. Torture nisu bile pošteđene ni žene, od kojih je jedna bila u šestom mjesecu trudnoće.
Srpski zatočenici koji su preživjeli stravične torture,svjedočili su da su tadašnji zvaničnici u vladi tzv. Republike BiH dolazili u “Silos” i da su bili upoznati o dešavanjima u logoru.
O raspuštanju logora “Silos” zatvorenici su saznali od predstavnika Međunarodnog komiteta Crvenog krsta. Logor su napustili 26. januara 1996. godine, dok su posljednja 44 zatvorenika izašla dan kasnije, čime su konačno zatvorena vrata ovog kazamata.
Bivši zatočenik logora smrti “Silosa” Slavko Јovičić Slavuj u tekstu objavljenom na svom blogu napisao je da je “posljednji koncentracioni logor u BiH – `Silos` raspušten na Svetog Savu 1996. godine, dva mjeseca poslije roka predviđenog za raspuštanje logora u BiH”.
“Iz logora `Silos` u kojem je bilo zatvoreno više od 600 srpskih civila, tog 27. januara 1996. godine izašla su i posljednja preživjela 44 logoraša. Samo sedam dana ranije, 19. januara te 1996. godine, na pravoslavnu svetkovinu Bogojavljenje, nakon 44 mjeseca stravičnog stradanja i zlostavljanja, odnosno nakon 1.334 dana, zajedno sa još četrdesetak logoraša, muslimanske vlasti pustile su me na slobodu”, naglasio je Јovičić.
Prema njegovim riječima, u koncentracionom logoru smrti “Silos” bili su zatvoreni muškarci od 14 do 85 godina i 11 žena, od kojih jedna u šestom mjesecu trudnoće. Osim 11 vojnika, koji su bili rezervni vojnici zarobljeni na liniji u Hadžićima, navodi Јovičić, svi ostali su bili civilna lica.
Kroz muslimanski koncentracioni logor logor “Silos” prošlo je, prema njegovim saznanjima i evidenciji, više od 600 srpskih civila, uglavnom sa područja Pazarića i Tarčina.
“Logoraši su svaki dan dobijali do pet kašika neke tekućine i parče hljeba /hljeb se dijelio na 12-14 šnita/. Za prva 63 dana u koncentracionom logoru izgubio sam 43 kilograma. Kada sam zatvoren imao sam 77 kilograma, a 8. avgusta 1992. imao sam svega 34 kilograma. Da nije bilo kože, kosti bi se same rastavljale i raspadale. Vagali smo se na vagama koje su služile za vaganje žita”, svjedoči Јovičić.
On je naveo da su 1993. godine muslimani iz logora smrti “Silos” počeli da odvode logoraše na prve borbene linije na Igmanu i za potrebe zloglasne muslimanske jedinice “Zulfikar” /Zulfikar Ališpago, osnivač i finasijer te zločinačke formacije/ obavljali su najteže fizičke radove, zatim u Hrasnicu, gdje su danonoćno kopali tranšeje, pravili utvrđenja, rovove, bunkere, kao i na Јevrejskom groblju u Sarajevu.
“Koncentracioni logor `Silos` je najzloglasniji logor u proteklom građanskom ratu u BiH, ne samo zato što je najduže trajao, već i zato što su logoraši mučeni na 167 načina i zato što je to bila laboratorija za ispitivanje ljudske izdržljivosti i ubijanje svakog smisla o postojanju čovjeka. Logoraši su mučeni metodama koje su savremenoj civilizaciji i ljudskom razumu nepojmljive i nerazumljive, a što su utvrdili stručnjaci na osnovu iskaza svjedoka”, naglasio je Јovičić.
Sva dokumentacija o tome bila je predata bivšem glavnom tužiocu Haškog tribunala Karli del Ponte, ali to je, ističe Јovičić, bio Sizifov posao, jer ona je imala samo jedan cilj – potpuno satanizovati srpski narod, zločini nad Srbima je nisu interesovali.
Od kraja rata pa do danas, kaže Јovičić, više od 200 logoraša, raseljenih širom svijeta – od Australije, Amerike, Evrope, Srbije i Republike Srpske, umrlo je od posljedica stravičnih mučenja.
Јovičić naglašava da su svi oni odnijeli sa sobom svoje istine, jer nikada nisu dobili priliku da pred bilo kojom pravosudnom institucijom svjedoče o svojim stradanjima.
“S obzirom da je suđenje u toku nijednom rečenicom niti svojim potezom ne želim da ometam tok suđenja, a svim sapatnicima koji su na najtragičniji način još u toku rata zbog stravičnih zlostavljanja i mučenja, kao i nakon rata izgubili svoje živote od zločinačkih ruku, metaka, noževa… izražavam najveći pijetet i stalno se molim Gospodu Bogu da njihove plemenite duše počivaju u Carstvu nebeskom”, naveo je Јovičić na svom blogu u tekstu povodom godišnjice raspuštanja logora smrti za Srbe – “Silos” Tarčin.
