U Spomen području Јasenovac danas je, u organizaciji jevrejske zajednice, održana prva od tri komemoracije žrtvama ustaškog logora smrti.
Razlog odvojenim komemoracijama je veličanje ustaštva u Hrvatskoj kroz razne načine, posebno korišćenjem ustaškog pozdrava “Za dom spremni”, iako je njegova upotreba zabranjena Ustavom.
Prema najavama, u subotu, 21. aprila, će biti održana komemoracija u organizaciji antifašista, a vjerovatno i srpskih predstavnika, dok će u nedjelju, 22. aprila, biti održana centralna državna manifestacija.
Današnjoj komemoraciji kod kod spomenika “Cvijet” prisustvovalo je oko 100 predstavnika jevrejske zajednice iz SAD, Kanade, Njemačke, Srbije, Francuske i Holandije, te predstavnici Ambasade Izraela u Zagrebu, prenose hrvatski mediji.
Predsjednik Koordinacije jevrejskih opština Ognjen Kraus rekao je da je u Hrvatskoj na djelu revizija prošlosti i izjednačavanje Јugoslavije i Nezavisne Države Hrvatske /NDH/, što je nedopustivo jer je NDH bila zločinačka država čiji su rasni zakoni omogućili gotovo u cijelosti eliminaciju Јevreja, a pobijen je i velik broj Srba, Roma i Hrvata antifašista.
On kaže da je veoma žalostan što se održavaju tri komemoracije i što nema jedinstva, ali da je odgovornost za to na Vladi Hrvatske koja to može vrlo lako da ispravi.
“U državi Ustav mora biti iznad svega, a u Ustavu piše da je pozdrav `Za dom spremni` neustavan i tu ne može biti nikakvog `ali`, kakav je ozakonila Komisija za suočavanje s posljedicama nedemokratskih režima”, rekao je Kraus.
Ambasador Izraela u Zagrebu Zina Kalaj Klajtman rekla je da je tužno što se odvojeno održavaju komemoracije i istakla da kod pozdrava “Za dom spremni” ne bi smjelo biti mogućnosti da se on “smije korisiti ponekad”, iako smatra da je to privremeno rješenje.
Јasenovac je od avgusta 1941. do 22. aprila 1945. godine bio logor smrti, najgori i najzloglasniji od 50 logora i sabirnih centara koje je organizovala NDH, u kojima su ubijani muškarci, žene i djeca zbog svoje vjerske, nacionalne ili ideološke pripadnosti.
Na osnovu prvih ekshumacija koje je uradila državna komisija Federativne Narodne Republike Јugoslavije, a koje je potvrdio centar “Simon Vizental”, zaključeno je da je u jasenovačkim logorima nestalo 500.000 Srba, 80.000 Roma, 32.000 Јevreja i nekoliko desetina hiljada antifašista različitih nacionalnosti.
Međutim, u memorijalnom kompleksu Јasenovac, koji danas pripada Hrvatskoj, kao žrtve su navedeni samo oni koji su identifikovani, odnosno 83.145 ubijenih.
Među stradalima, za 1.337 dana postojanja logora Јasenovac, bilo je više od 20.000 djece.
Komemoracija se održava u znak sjećanja na 22. april 1945. godine kada je posljednja grupa logoraša, njih 600, pokušala proboj iz logora.
Većina je bila pokošena mitraljeskom vatrom stražara ustaša, a proboj iz logora preživjelo je 90 logoraša.
