Takvi spomenici uglavnom se nalaze na grobljima, u sklopu porodičnih grobnica ili mauzoleja.
Hrvati planiraju da sa svakog njihovog groblja uklone svaki trag koji ima bilo kakve veze sa Srbijom. U Hrvatskoj je naime trenutno u toku javna rasprava o Zakonu o grobljima, na osnovu koje se očekuje donošenje odluke da se iz ove zemlje uklone spomenici s natpisima koji, kako se navodi, propagiraju ideje na kojima se temeljima oružana agresija na Hrvatsku, kao i natpisi kojima se veliča sama agresija ili velikosrpstvo, piše večernji.hr.
Na spomenike koji, kako se navodi, veličaju velikosrpsku agresiju već duže vreme upozoravaju udruženja hrvatskih branitelja, koje ih smatraju uvredom za žrtve, a najčešće je spominjan spomenik Vukašinu Šoškočaninu u Borovom selu. Na njemu se između ostalog navodi “I sada gledam Borovo rođeno moje selo, braću, sestre i srpske borce moje, bitke biju žestoko, ponosno dižu čelo i srpske zastave visoko i tvrdo na srpskoj zemlji stoje”.
NARODNI JUNAK NA HRVATSKOM TLU
Takvi spomenici uglavnom se nalaze na grobljima, u sklopu porodičnih grobnica ili mauzoleja, navode mediji. Vukašin Šoškoćanin, kako se navodi, vođa pobune u Borovom selu, osuđen je na 20 godina zatvora, a kasnije aboliran i na mesnom groblju ima spomenik.
Podigla ga je porodica, pošto se 1991. godine utopio u Dunavu. Piše da je narodni junak, a hrvatsko tlo nazvano je – srpskim.
– Meni taj natpis ne znači ništa, možda je sporan deo tog natpisa koji malo i nas meštane ovde proganja – kaže Siniša Sremac, voditelj groblja.
A proganja većinu hrvatskih građana jer se Šoškočanin smatra odgovornim za smrt 12 članova obezbeđenja. Groblja u Hrvatskoj obiluju i drugim, sličnim spomenicima.
Hrvatski zakoni ne bave se precizno ovom problematikom, ali za ustavne stručnjake stvar je jasna – ovakvi spomenici zabranjeni su i to čak i na javnim površinama kao što su groblja i na nadgrobnim pločama. Člana 39. Ustava kaže: Zabranjeno je i kažnjivo svako pozivanje ili podsticanje na rat ili upotrebu nasilja, na nacionalnu, rasnu ili versku mržnju ili bilo koji oblik netrpeljivosti.
Vukovarski dogradonačelnik iz redova srpske manjine smatra da se takvi spomenici ne mogu izjednačavati s onim što se događalo u Drugom svetskom ratu.
STVARNO OBJEKTIVNO STANJE
– Vremenski, politički kontekst nije isti, posledice nisu iste i nije isto definitivno vremensko razdoblje koje je od tad prošlo da bismo mogli rasuđivati uopšte šta to za koga znači i šta je stvarno objektivno stanje – kaže Srđan Milaković, dogradonačelnik Vukovara (DSS).
Za istoričare, objektivno je da je u Borovom selu – hrvatsko tlo.
OZBILJAN PROBLEM
– Ako gradonačelnik Vukovara smatra da je politika koja je za cilj imala da Vukovar i veći deo Hrvatske pripoji Srbiji pozitivna, onda mi imamo ozbiljan politički problem – kaže istoričar Ante Nazor.
U dokumentu koji je nadležno ministarstvo pustilo u javnu raspravu stoji da je reč o sprovođenju preporuka Veća za suočavanje s posedicama vladavine nedemokratskih režima. Neposredan povod za osnivanje tog veća bila je spomen-ploča za poginule pripadnike HOS s natpisom “Za dom spremni”, ali je još nejasno šta će se dogoditi s delom preporuka koje se odnose na taj ustaški pozdrav. Veće je, naime, utvrdilo je da je to moguće isticati samo u prilikama u kojima se komentarišu poginuli pripadnici HOS.
