Amnesti internešnl bi da pokrene samo pitanje američkog ubijanja civila u Somaliji
Prije nekoliko dana pojavili su se naslovi u inostranoj štampi da Amnesti internešnl (AI) optužuje SAD za počinjene ratne zločine u Somaliji.
Prema izvještaju američkog Ministarstva odbrane, u vazdušnim napadima prošle godine poginulo je 326 osoba u 47 naleta avionima i dronovima. Samo u januaru i februaru ove godine, američka vojska je izvršila tri vazdušna napada sa 28 naleta, pri čemu je nastradalo 225 osoba.
Iako Pentagon izvještava da su žrtve isključivo pripadnici terorističke grupe Al Šabab povezane sa Al Kaidom, AI smatra da je među njima i određen broj civila, zbog čega bi neko morao odgovarati. Međutim, postavlja se pitanje – da li bi ove sumnje mogle dovesti do istrage, optužnice i eventualnog suđenja za ratne zločine?
Ako je suditi po ranijim iskustvima, odgovor je definitivno NE!
U tekstu iz 2002. godine pod nazivom „Ratni zločini SAD: od Koreje do Afganistana”, autori Lenora Forstel i Brajan Vilson prave retrospektivu svih ratnih sukoba u kojima je učestvovala američka vojska u drugoj polovini dvadesetog vijeka. Osnovno pitanje koje autori postavljaju u tekstu glasi: da li je vojska SAD u ovim sukobima činila ratne zločine?
Prva analiza odnosila se na Korejski rat i naređenje američkog generala Daglasa Mekartura da se izvrše snažni vazdušni napadi i da se unište sve komunikacije, instalacije, fabrike, gradovi i sela južno od rijeke Јalu. Tokom ovih operacija, američki avioni izbacili su ukupno 636 hiljada tona bombi i 32 hiljade tona napalma na gradove i sela Sjeverne Koreje.
Prema zvaničnim podacima, do kraja ovog rata 1953. godine Sjeverna Koreja je izgubila trećinu stanovništva.
Generala Daglasa Mekartura nikada ni jedno tužilaštvo nije osumnjičilo za ratne zločine, iako je zahvaljujući vojnim akcijama pod njegovom komandom, SAD prekršila Nirnberšku povelju.
Mnogo veće razmjere stradanja i veći broj američkih ratnih zločina desili su se tokom Vijetnamskog rata.
Profesor Robert Hodirn sa Univerziteta u Ričmondu podsjeća u svom tekstu javnost na masakr u Mi Laju koji je počinila američka vojska. Ističući da ni danas nisu poznati detalji ko je naredio pokolj, ali se zna da su mladi američki vojnici izvršili maskar nad 504 vijetnamska civila za samo četiri sata, uključujući starije osobe, žene, djecu i bebe. U izvještaju nakon pokolja stoji da ni jedan vojno sposoban Vijetnamac nije bio među žrtvama i da je kod nastradalih pronađen samo jedan komad oružja.
Žrtve masakra u Mi Laju
Јedini osuđeni oficir za zločine u Mi Laju bio je potporučnik Vilijam Kalej, kojem je prvo određena doživotna kazna, da bi kasnije bila preinačena u tri godine kućnog pritvora.
Profesor Robert Hodirn piše da postoje svjedočenja da je potporučnik Kalej zgrabio jednu ženu za kosu, ispalivši joj metak iz pištolja direktno u glavu, a zatim je pucao u bebu koju je nastradala žena držala u naručju. Za Kaleja važi da je ili ubio ili naredio da se ubije tom prilikom više od 100 civila.
U avgustu 2013. godine britanski BBS objavio je tekst pod naslovom «Da li je Mi Laj samo jedan od mnogih pokolja u Vijetnamskom ratu?» Autori tvrde da se samo ovaj masakr ističe u literaturi, dok je mnogo drugih i težih pokolja sakriveno od očiju javnosti. Kao primjer navode se još dva maskara u Vijetnamu.
Prvi se desio krajem 1968. godine, kada je Deveta pješadijska divizija američke vojske pod komandom generala Džulijana Evela izvršila pokolj u delti rijeke Mekong. Zbog ove operacije kasnije je general Evel dobio nadimak „Mesar iz delte”, jer je broj žrtava prema američkim izvorima prelazio 11.000 uglavnom civila. Interesantno je da se general Evel do kraja života ponosio tim nadimkom.
U drugoj operaciji pod nazivom „Speedy Express” iste Devete divizije pod istom komandom, pobijeno je preko 7.000 civila. Bivši vojnik te divizije Dejvid Hakvort u svojoj knjizi piše da je Deveta pješadijska divizija, ukupno odgovorna za smrt preko 20.000 ljudi.
„Mesar iz delte” nikada nije bio ni pod istragom za ratne zločine zbog komandne odgovornosti. Umro je u 93. godini kao nosilac brojnih odlikovanja.
Tokom Vijetnamskog rata američka vojska koristila je artiljeriju, vazdušne napade, napalm i druga eksplozivna sredstva, ne računajući akcije kopnene vojske, a stručnjaci su izračunali da je ukupna razorna moć svog upotrebljenog naoružanja ekvivalentna snazi 640 atomskih bombi.
Podaci govore da je preko 400.000 tona napalma bačeno na vijetnamska sela, a treba istaći i da je američka vojska sa oko 20 miliona galona (oko 91 milion litara) hemijskog oružja, uglavnom defolijanata i herbicida, opustošila jednu sedminu ukupne teritorije Јužnog Vijetnama, što je ostavilo dugoročne posljedice po zdravlje stanovništva. Takođe, smatra se da je nakon Vijetnamskog rata u zemlji ostalo oko 3,5 miliona nagaznih mina kao i oko 300.000 tona neekslpodiranog oružja.
Prema vijetnamskim izvorima od 1975. godine do danas nastradalo je oko 40.000 Vijetnamaca od posljedica eksplozije tih zaostalih mina, granata, bombi i sl.
Američki izvori tvrde da je njihova vojska na teritoriji Vijetnama ubila oko 2 miliona civila, preko milion vojnika Vijetkonga, dok je 5.3 miliona civila ranjeno, a njih preko 11 miliona raseljeno. S druge strane autori Lenora Forstel i Brajan Vilson raspolažu podacima da je ukupno ubijeno preko 7 miliona stanovnika Јugoistočne Azije (Vijetnam, Laos i Kambodža) od strane američke vojske.
Naredni sukob koji ćemo uzeti kao primjer jeste Zalivski rat. U ovom ratu, prema zvaničnim podacima Crvenog polumjeseca iz Јordana, od avgusta 1990. godine do januara 1991. godine, nastradalo je oko 113.000 iračkih civila od čega su 60% žene i djeca. Važno je istaći da je i u ovom ratu zabilježeno enormno korišćenje projektila sa osiromašenim uranijumom, čija radioaktivnost je prema Forstelovoj i Vilsonu rezultovala porastom malignih oboljenja kod iračke djece, što je opet dovelo do porasta smrtnosti djece za 380 procenata. U periodu od avgusta 1990. do 1997. godine, umrlo je oko 1,2 miliona iračke djece od posljedica malignih oboljenja, ali i nametnutih sankcija od strane SAD.
Krajem devedesetih godina i sami smo osjetili surovost američke vojske, kada su na srpske teritorije sa obe strane Drine bačene desetine hiljada NATO bombi i raketa. Pored toga, na Srbiju je bačeno 1999. godine oko 5 hiljada kasetnih i grafitnih bombi, te na hiljade projektila sa osiromašenim uranijumom. Posljednja studija o posljedicama NATO bombardovanja Srbije pokazala je da kod djece uzrasta od 5 do 9 godina, rođene poslije 1999. godine, postoji tendencija rasta obolijevanja od malignih bolesti.
Na kraju treba još spomenuti i „rat protiv terorizma”. Nakon napada od 11. septembra 2001. godine, pokrenuta je kampanja protiv Avganistana takođe sa paletom zabranjenog naoružanja, počevši od hemijskog i biološkog, pa do oružja sa osiromašenim uranijomom. Nakon toga uslijedio je napad na Irak, a prema studiji urađenoj na ”Džon Hopkins školi za javno zdravstvo”, ocjenjuje se da je od marta 2003. do juna 2006. godine nastradalo ukupno 655.000 civila kao posljedica američkih vojnih intervencija. Tu su još i Sirija, Libija i Јemen, a trenutno je nemoguće doći do podataka o tačnom broju žrtava.
Ono što je sigurno, u pitanju je na stotine hiljada nastradalih.
Na kraju da sumiramo. U različitim ratovima i konfliktima u kojima su učestvovale Sjedinjene Američke Države od kraja Drugog svjetskog rata pa do danas, stručnjaci procjenjuju da broj žrtava američke vojske prelazi ukupan broj od 20 miliona ljudi.
Ako izuzmemo potporučnika Kaleja i njegov kućni pritvor za ubistvo preko stotinu civila u Vijetnamu, ni jedanom oficiru američke vojske nikada nije suđeno za ratne zločine, od Drugog svjetskog rata do danas.
Šta više, SAD uopšte ne prihvataju jurisdikciju Međunarodnog krivičnog suda niti žele da potpišu Rimski statut, bez obzira da li postoje dokazi da su njihovi vojnici vršli ratne zločine u svim ovim sukobima. Uz to treba dodati da je ovih dana američki državni sekretar Majk Pompeo zaprijetio istražiteljima Međunarodnog krivičnog suda da se slučajno ne usude da povedu istragu o mogućim ratnim zločinima američkih snaga u Avganistanu, ne prezajući i od prijetnji sankcijama.
Dakle: SAD su više od sedam decenija u permanentnom ratnom stanju, što je rezultovalo milionskim žrtvama širom planete. Za to vrijeme su koristile oružja zabranjena međunarodnim konvencijama, činile pokolje, napadale bojevim oružjem, ubijale civile, mučile, silovale, itd, a da ni jedan tribunal ne smije ni da posumnja da je američki vojnik počinio ratni zločin, a kamo li da pokrene istragu, podigne optužnicu koja bi eventualno dovela do suđenja.
Ukupan broj žrtava tokom građanskog rata u Bosni i Hercegovini na svim stranama, manji je od broja ubijenih iračkih civila od strane američke vojske tokom pet mjeseci Zalivskog rata!
Neka to imaju na umu svi oni koji smatraju da je Haški tribunal mjesto na kome se utvrđuju i verifikuju konačne istorijske istine koje moramo slijepo da prihvatimo da bismo ostvarili bolju NATO budućnost.
