Zbog primanja zabranjenih priloga Transparensi Internešnel u Bosni i Hercegovini podnio je prijavu Centralnoj izbornoj komisiji protiv 14 političkih partija.
Prijavom su obuhvaćeni SBB, SDS, SDP, SDA, A-SDA, Stranka za BiH, DNS, DF, Nezavisni Blok, PDA, Socijalistička partija, Nezavisna bosanskohercegovačka lista, Savez za novu politiku i SRS dr Vojislav Šešelj.
– Navedene političke stranke primale su donacije od pravnih lica koje su imale zaključene ugovore sa organima izvršne vlasti i na taj način prekršile Zakon o finansiranju političkih partija BiH – navode oni.
TI BiH je uz prijavu dostavio i spisak ugovora koje su zaključili donatori ovih partija sa organima izvršne vlasti tokom 2018. godine. Iz tih podataka je vidljivo da su donatori stranaka dobijali brojne tendere u lokalnim zajednicama gdje upravo te stranke vrše vlast, što izaziva dodatnu sumnju da je novac poreskih obveznika na ovaj način usmjeravan u finansiranje izborne kampanje.
– Tako je SBB primao donacije od firme koja je dobila unosne poslove u brojnim loklanim zajednicama uključujući i milionski posao u Opštini Ilidža gdje ova partija učestvuje u vlasti, dok su finansijeri SDA pobjeđivali na tenderima u opštinama Živinice i Bosanski Petrovac – navode u TI BiH.
Tvrde da je Opštinski odbor SDS-a u Tesliću primao donacije od firme koja je dobijala tendere od opštinske uprave koju predvodi upravo ta partija, kao i od javnih ustanova kojima upravlja opština. Socijalističkoj partiji ukinuta je finansijska obaveza od strane firme koja godinama dobija poslove od Vlade RS u kojoj ta stranka učestvuje, dok je na spisku finansijera PDA privatna kompanija koja je dobijala tendere od Vlade Tuzlanskog kantona kao i od opština Banovići, Živinice, Gradačac i Breza. Kod Stranke za BiH primijećeno je i nekoliko donacija iz anonimnih izvora, koje su po zakonu morale biti uplaćene u budžet BiH.
Zbog svega navedenog, TI BiH je u prijavi apelovao na CIK BiH da adekvatno sankcioniše navedene političke partije.
– Većina stranaka prijavila je male iznose donacija privatnih kompanija do 5.000 KM, ali tačnost ovih podataka nije zagarantovana, jer Zakon o finansiranju političkih partija ostavlja velike mogućnosti političkim subjektima da prikriju stvarne izvore i iznose donacija – navode oni.
Prijavljuju sve manje donacija
Monitoring finansiranja političkih partija TI BiH pokazao je da iz godine u godinu politički subjekti prijavljuju sve manje donacija, iako ukupni budžeti stranaka ne trpe značajne izmjene, dok se troškovi izbornih kampanja povećavaju. Brojne vladajuće političke partije, poput SNSD-a i Ujedinjene srpske, u svojim izvještajima nisu prikazale ni jednu marku donacija pravnih lica. S druge strane, SNSD je prijavio više od pola miliona KM prihoda od članarina za 2018. godinu, ne navodeći čak niti broj članova.
Podsjećamo, zbog nelegalnog finansiranja stranaka TI BiH je i ranije podnosio prijave CIK-u, a Služba za reviziju CIK ustanovila je da su prijavljene stranke primile zabranjene priloge, nakon čega je dio njih vratio nedozvoljene donacije.
