Prije nešto manje od godinu dana najavljeno je da Srbija planira da od NR Kine kupi šest bespilotnih letjelica, tačnije naoružanih dronova, i tako se priključi grupi zemalja koje se mogu pohvaliti posjedovanjem ove vrste savremenog naoružanja.
Doduše, oni nisu novina u svijetu, pa su tako već korišćeni u pojedinim zemljama i sukobima, poput onih u Libiji, Egiptu, UEA, Nigeriji, Iraku… Manje više svuda su se pokazali kao efikasno oružje.
Upravo takvim bi u skorijoj budućnosti mogla da bude opremljena i srpska vojska. Kada će se to tačno desiti još nije poznato, ali ono što se zna jeste da je će od ukupno šest ovih letjelica dvije biti sa naoružanjem.
Ukoliko se ova najava obistini, vojska će u svom posjedu imati najprodavaniju bespilotnu letjelicu “jilong 2”, poznatu i pod nazivima “ving lung” ili “pterodaktil 2”. Ova letjelica je svoju moć već uveliko iskazala na pojedinim ratnim frontovima i bila više nego uspješna.
Da Srbija namjerava da iz Kine nabavi ove bespilotne letjelice, potvrdio je prošle godine i srpski predsjednik Aleksandar Vučić prilikom posjete Kini. Srpska delegacija tada je obišla dvije kineske kompanije AVIC i CATIC koje se, između ostalog, bave i proizvodnjim bespilotnih letjelica.
– Prodaja njihovih letjelica raste, neki tipovi su jeftiniji i lako dostupni, a ima i onih sofisticiranijih da ih, u nemogućnosti nabavke sličnih zapadnih letjelica, nabavljaju bogate države Bliskog istoka. Ilustracije radi, Saudijska Arabija ima fabriku koja će, po licenci, proizvoditi kineske bespilotne letjelice – kaže za Blic urednik vazduplohovnog portala “Tango six” Petar Vojinović.
Naoružani dronovi koje Srbija uskoro kupuje od Kine već u borbenoj upotrebi. https://t.co/DNWQKvbZdT
Kako kaže, Kinezi danas imaju najviše tipova naoružanih letjelica, i vrlo se ozbiljno time bave. Ilustracije radi, kompanija “Čengdu erkraft industri grup” (Chengdu Aircraft Industry Group), razvila je “familiju” naoružanih letjelica “jilong”, odnosno “pterodaktil”, poznatu i kao “ving long”.
– Za neke od ovih letjelica razvijen je veliki broj ubojitih sredstava poput vođenih bombi, bombi za uništavanje žive sile, protivoklopne rakete, vođene rakete… – priča Vojinović.
On pojašnjava da su kineske letjelice prethodnih godina imale značajno borbeno iskustvo.
– Letjelice “ving long” je koristio Egipat u borbi protiv islamista na Sinaju, dok UEA koriste razne vrste “ving longa” iznad Jemena i iznad Libije. Nigerija je tokom operacije protiv islamističke militantne grupe Boko Haram takođe koristile ove letjelice, a Irak u sukobu sa Islamskom državom. Takođe Saudijska Arabija ih je koristila u ratu protiv Huta u Jemenu – priča Vojinović.
Naoružani dronovi se smatraju “američkim čedom” koje je vojska ove države počela da koristi za svoje potrebe u sukobima na Bliskom istoku, u Iraku i Avganistanu 2002. godine da bi kasnije, njihova primjena bila proširena i na druge zemlje.
Prema procjenama američkog Ureda za istraživačko novinarstvo, samo za vrijeme dva mandata Baraka Obame izvršena su 563 udara od kojih je većina bila sa smrtonosnim posljedicama, gdje je prema procjenama ubijeno između 384 i 807 osoba u u Avganistanu, Iraku, Jemenu, Libiji, Siriji, Somaliji i Pakistanu.
I aktuelnom američkom predsjedniku Donaldu Trampu se upotreba naoružanih dronova svidjela jer je jednom prilikom za samo 45 dana odobrio 36 udara dronovima. Po nekim drugim procjenama, samo u Pakistanu je od 2006. do danas likvidirano oko 2.000 ljudi koje su Amerikanci označili kao teroriste.
Bespilotnim letjelicama i dronovima se ovih dana bave i svjetski mediji, poput “Gardijana”, gdje se navodi da će se “vazdušni rat intenzivirati”.
Takođe, navodi se da je prošle nedjelje vazduhoplovnim napadom bespilotnom letjelicom uništen ukrajinski teretni avion u vazdušnoj bazi u mjestu Misurata (Libija). Ukrajinske vlasti su saopštile su da je avion, koji je stizao iz Turske, prevozio humanitarnu pomoć, dok su na suprotnoj strani bile tvrdnje da je riječ o oružju.
Takođe, “Gardijan” navodi da stručnjaci smatraju da su u napadu na Murzuk (Libija) 4. avgusta učestvovali oružani bespilotni avioni kineske proizvodnje koji su vjerovatno letjeli iz jednog od vazdušnih baza koje je UAE sagradila u Libiji. Suština je da obje zaraćane strane u ovoj zemlji raspolažu bespilotnim letjelicama, s tim što su ih jedni nabavili iz UEA, a drugi iz Turske.
