Jedine četiri opštine u Federaciji BiH u kojima su Srbi većina našle su se u protekla dva mjeseca na udaru kantonalniih vlasti, zbog čega srpski politički predstavnici, ali i građani, s pravom postavljaju pitanje da li je riječ o orkestriranoj hajci ili slučajnosti.
Prvo je najveća vladajuća partija u Livanjskom kantonu, HDZ BiH, gurnula prst u oko Srbima u opštinama Drvar, Glamoč i Grahovo, odlukom da obilježi 24 godine od “oslobođenja” tih opština, iako je poznato da u njima i prije rata, a i danas, živi većinsko srpsko stanovništvo.
Ubrzo nakon toga, šamar je udaren i Srbima u opštini Bosanski Petrovac kada je vlast Unsko-sanskog kantona, bez ikakve konsultacije sa opštinskim rukovodstvom, donijela odluku da se u naselju Medeno Polje napravi centar za migrante. To je unijelo nemir među srpske povratnike u tu opštinu, posebno zbog činjenice da u tom naselju u stoodstotnom procentu žive upravo Srbi.
Kap koja je prelila čašu
Činjenica je da to nisu jedini problemi koji tište Srbe u FBiH. Poznato je da oni već godinama prolaze kroz diskriminaciju prilikom zapošljavanja u FBiH, a u nekim kantonima čak nemaju ni prava na svoj jezik, pismo i izučavanje nacionalnih predmeta u školi.
Otud nije ni čudo što su posljednja dva događaja bila kap koja su prelila čašu i dovela Srbe u situaciju da razmišljaju o ponovnom napuštanju svojih ognjišta.
Predsjednik Odbora za zaštitu prava Srba u FBiH Đorđe Radanović smatra da nije riječ o slučajnosti već namjernoj provokaciji Srba u FBiH, ali i nečijim ličnim interesima.
Foto: Siniša Pašalić/RAS Srbija
Đorđe Radanović
– Upozoravam već godinama da Hrvati i Bošnjaci, ako žele da zadrže svoje komšije Srbe, moraju da povedu malo više računa o njihovom statusu. I Hrvati i Bošnjaci su od 1941. do 1945. prepolovili srpski narod u opštinama Drvar, Grahovo, Glamoč i Bosanski Petrovac, a sad ih dodatno žele zaplašiti i natjerati da sami odu – ističe Radanović.
Interes
Komentarišući pokušaj smještaja migranata u Medeno Polje, Radanović smatra da je tu više riječ o nečijim privatnim interesima nego pokušaju zastrašivanja Srba.
– Naravno da bi smještajem migranata bio narušen nacionalni balans na tom području ako se uzme u obzir da tu žive i da su oduvijek živjeli isključivo Srbi, odnosno pravoslavci – ističe Radanović.
Međutim, dodaje on, ovdje je više riječ o finansijskom interesu jednog čovjeka, koji je vlasnik svih objekata u kojima se smještaju migranti.
– Hotel u kojem su migranti sada u Cazinu je u njegovom vlasništvu. Migrantski centar koji je planiran da se pravi pored Bihaća je, takođe, trebao da bude napravljen u njegovim prostorijama. On je, takođe, vlasnik i hale u Medenom Polju, gdje se sada planira smještaj migranata – tvrdi Radanović.
Foto: Goran Šurlan/RAS Srbija
Diskriminacija
On ističe da se sve vrti oko istog čovjeka, koji vjerovatno želi da uzme novac od međunarodne zajednice za smještaj migranata, jer su te hale godinama prazne i ne donose mu nikakav profit.
I delegat iz reda srpskog naroda u Domu naroda Parlamenta FBiH Mladen Lonić smatra da za Srbe nema mjesta u Federaciji jer se uporno diskriminišu, ali ni on ne vjeruje da je slučaj migranata i proslave od strane HDZ Livanjskog kantona povezani.
Lonić, takođe, vjeruje da iza migrantskog centra stoje finansijski interesi. On podsjeća da ni migrantima nije interes da budu u Medenom Polju, već žele što prije da napuste BiH, tako da bi od toga korist imao samo onaj u čijem se vlasništvu nalaze prostorije koje bi služile za smještaj.
– Ne radi se to ni zbog migranata, niti zbog Srba. To je čisto nečija ekonomska računica – navodi Lonić.
“Samo da im vidim leđa”
Dodaje da ni proslava koju želi da organizuje HDZ Livanjskog kantona nije planirana s ciljem zastrašivanja Srba, već više zbog nekih političkih poena koje ta stranka želi da pobere kod svojih birača.
– Nepotrebno se dižu tenzije, pogotovo ako uzmemo u obzir da je povratnički život Srba u FBiH ionako težak. Primjera radi, u opštini Bosanska Krupa imate direktora jedne škole koji kaže da će biti najsretniji kada zatvori jednu područnu školu u selu Radić koju, inače, pohađaju srpska djeca. “Samo da im vidim leđa”, riječi su čovjeka koji se treba boriti za svakog učenika, a umjesto toga on želi da otjera srpsku djecu, koje ionako nema u toj opštini – navodi Lonić.
Smatra da sva ova dešavanja tjeraju Srbe iz Federacije BiH, te šalju negativnu poruku onima koji eventualno razmišljaju da se vrate na svoja prijeratna ognjišta.
