Pravoslavni vjernici u nedjelju 16. aprila obilježavaju jedan od najvećih hriščanskih praznika Vaskrs.
Kao i svake godine pred vaskršnje praznike iznova se postavlja isto pitanje šta je pravilno: “Uskrs” ili “Vaskrs”.
Pravoslavni vjernici i zaljubljenici u maternji jezik tvrde da je isključivo “Vaskrs” u duhu srpskog jezika, jer Hristos nije “uskrsnuo” već je “vaskrsao”.
– Pravilno je reći i jedno i drugo, bitno je da se razumijemo – rekao je sveštenik Zoran Perković.
Takođe, lingvistički, ispravno je i jedno i drugo.
“Vaskrs” je srpskoslovenski oblik koji pripada srpskom crkvenom i književnom jeziku, koji se do sredine 18. vijeka upotrebljavao u svim krajevima pod upravom Srpske pravoslavne crkve.
Pravilno je reći i “Uskrs”. Ova riječ “Uskrs” pripada srpskom narodnom jeziku. Riječ je o autentičnom izrazu koji je u neka davna vremena nastao prilagođavanjem onoga što je izgovoreno u crkvama.
– Ova riječ je, kao i mnoge druge u srpskom jeziku, prilikom posljednje velike reforme jezika dobila je svoj uprošćeni oblik u narodnom, to jest govornom jeziku. Međutim, zbog značaja ovog Praznika nad praznicima, zbog konstantne upotrebe bogoslužbenih knjiga na crkvenoslovenskom jeziku, u crkvenoj upotrebi se održao i zvanično se koristi oblik sa prefiksom VA-skrs, kao i u izvedenicama VA-skrsenje, VA-skrsao… U crkvenom kalendaru piše VA-skrsenje Gospoda Isusa Hrista – VASKRS – objašnjava za Ivan Neđić, profesor pripravnik Bogoslovije Svetog Arsenija u Sremskim Karlovcima i nastavlja:
– Ovaj oblik je bliži originalnom staroslovenskom izrazu, i potpuno saglasan crkvenoslovenskom VO-skresenije. Koliko se ovaj način izražavanja sačuvao u crkvenoj svijesti svjedoče i nazivi drugih praznika koji počinju istim prefiksom kao što su VA-znesenje, VA-vedenje i drugi. Teško je da ćete čuti da neko kaže praznik Uznesenja ili Uvedenja, prenosi Blic.
Ako i postoji neka razlika ona je, navode neki lingvisti, stilske prirode – prefiks “vas” se smatra svečanijim, a prefiks “us” pripada stilski neutralnom standardu.
