Srpska pravoslavna crkva i njeni vjernici sutra slave jedan od najvećih hrišćanskih praznika, Svetog Iliju Gromovnika.
Sveti Ilija prorokovao je 25 godina. Na sam praznik mijenja se vrijeme pa se kaže “od Svetog Ilije sunce sve milije”
Brojni su običaji za ovaj praznik. Prema tim običajima, ne treba raditi u polju da usjevi ne bi sagorjeli od sunca. Kada na veliki praznik pucaju gromovi, vjeruje se da Sveti Ilija gađa đavole, pa se ne valja krstiti da se đavo ne bi sakrio pod krst u koji grom ne udara. Smatra se da bi trebalo dobro gledati mjesto gdje grom udari zato što je to znak da se tu krije nečastivi.
Vjeruje se da se Sveti Ilija vozi na vatrenim kolima koja vuku četiri konja, iz čijih nozdrva izbija plamen. Grmljavina koje bi mogla da se čuje na taj dan, zapravo je tutnjava njegovih kola, prenosi Žena Blic.
Običaj je da se na praznik Svetog Ilije jede med kako bismo bili zdravi cijele godine. Jedan od običaja “kaže” i da bi trebalo deci namazati obraze medom kako bi bila radosna.
Postoji i predanje da je upravo Sveti Ilija taj koji određuje kada i gdje će pasti kiša, a kada će vladati period suše. Ako na Svetog Iliju padne blaga kiša, to se smatra blagoslovom, prema narodnom vjerovanju.
Navešćemo i ovaj običaj: na Svetog Iliju ne bi trebalo da se kupate u rijeci i da zalazite u njene dubine, jer voda na ovaj dan čudnim šumom “doziva” svoje žrtve.
Sveti Ilija, starozavetni prorok i novozavetni hrišćanski svetitelj, veoma je poštovan u pravoslavlju. Da je jedan od najpoštovanijih svetitelja među Srbima, potvrđuju i brojne manifestacije , sabori i vašari koji se održavaju širom Srbije na ovaj dan.
Svetog Iliju ili Gromovnika narod smatra najsilovitijim među ognjenim svecima, pa ga svetkuje s ogromnim strahopoštovanjem.
FOTO: SINIŠA PAŠALIĆ/RINGIER
Srpski narod mnoge prirodne pojave pripisuje Svetom Iliji, kom je prelaskom u hrišćanstvo pripisao i mnoge osobine svog starog boga Peruna, koji je upravljao munjama i gromovima. Po narodnoj tradiciji, Sveti Ilija se vozi u vatrenim kolima koja vuku četiri konja, iz čijih nozdrva izbija plamen, a grmljavina je tutnjava njegovih kola kojima se vozi po nebu i oblacima.
Vjeruje se da Sveti Ilija nije umro, već da se živ, u svojim plamenim kočijama, vaznio na nebo, pa se ta scena, takođe, slika na prazničkim ilindanskim ikonama.
Prema predanju, Ilija je rodom iz Tesvita, pa čega je prozvan Ilija Tesvićanin. Pominje se u Talmudu, Bibliji i Kuranu. Ipak, većina malo zna o njegovom pravom životu.
Ilija ili Elaja je bio izraelski prorok iz 9. veka pre nove ere. Po predanju, kada se Ilija rodio, njegov otac Savah je video oko njega anđele koji ga povijaju ognjem i hrane plamenom, što je bilo znamenje njegovog plamenog karaktera i sile.
Ilija je bio u sukobu sa tadašnjim carem Ahavom koji je bio odbacio hrišćansku vjeru zbog žene Jezavelje. Prorok Ilija mu se suprotstavio i pokazao moć Božiju: tri i po godine godine nije bilo kiše. Vjeruje se da je upravo zbog svoje moći i ognja toliko poštovan u narodu.
