Od Mitrovdana do Aranđelovdana: Crkveni kalendar za novembar 2025. godine, MJESEC SLAVA i početak Božićnog posta

Crkveni kalendar za novembar 2025. godine obiluje važnim praznicima i slavljima koji nas podsjećaju na veru, hrabrost i dobrotu svetitelja. Od Mitrovdana do Aranđelovdana, ovaj mjesec donosi mnoštvo duhovnih podsetnika na istrajnost u vjeri, milosrđe i život posvećen Bogu.

Crkveni kalendar za novembar 2025. godine:

Sveti apostol Jakov, prvi Episkop Jerusalimski

Sveti apostol Jakov, prvi Episkop Jerusalimski, obilježava se 5. novembra po julijanskom kalendaru i smatra se jednim od najvažnijih figura u ranoj hrišćanskoj crkvi. Bio je Hristov rođeni brat od strica i jedan od najvjernijih sljedbenika Njegovog učenja.

Nakon vaskrsenja, Jakov je preuzeo rukovodstvo nad prvom hrišćanskom zajednicom u Jerusalimu i dao veliki doprinos širenju vjere. Isticao se mudrošću, smirenošću i postojanošću, a predanje kaže da je vodio izuzetno asketski i čestit život. Hrišćani ga poštuju kao zaštitnika porodice, doma i mira, a vjeruje se da njegova molitva donosi utjehu, snagu i blagoslov.

Mitrovdan

Sveti mučenik Dimitrije slavi se 8. novembra kao Mitrovdan, jedan od najvažnijih jesenjih praznika u srpskom narodu.

Dimitrije je bio hrišćanski vojskovođa iz Soluna, poznat po hrabrosti, milosrđu i nepokolebljivoj vjeri. Zbog otvorenog ispovedanja hrišćanstva stradao je mučeničkom smrću, a njegova žrtva učinila ga je jednim od najpoštovanijih svetitelja, posebno među pravoslavnim vjernicima, piše Žena Blic.

U narodu se veruje da se od Mitrovdana vrijeme “prelama” ka pravoj zimi, pa su uz ovaj praznik vezani mnogi običaji, naročito u seoskim i stočarskim sredinama. Sveti Dimitrije se smatra zaštitnikom ratnika, gradova i pravednih borbi, а vjernici mu se obraćaju molitvom za snagu, zdravlje i zaštitu porodice.

Prepodobni Avramije Zatvornik

Prepodobni Avramije Zatvornik obilježava se 11. novembra i ubraja se među velike askete hrišćanske vjere. Rođen u Persiji, još kao mladić napustio je svjetovni život i posvetio se strogom podvigu, molitvi i postu.

Živio je u potpunoj samoći, u svojoj “zatvorenosti”, okrenut isključivo duhovnom životu i ljubavi prema Bogu. Iako daleko od ljudi, mnogi su dolazili da od njega dobiju savjet i utjehu, jer je bio poznat po pronicljivosti i blagoj riječi. Prepodobni Avramije smatra se primerom istrajnosti, poniznosti i duhovne snage, a vernici ga poštuju kao svetitelja koji je čitav život živio u miru, skromnosti i neprekidnoj molitvi.

Sveti Kozma i Damjan – Sveti Vrači

Sveti Kozma i Damjan, u narodu poznati kao Sveti Vrači, slave se 14. novembra i ubrajaju se među najpoštovanije svetitelje-lekare u hrišćanstvu. Bili su rođena braća i po predanju su bolesnike lečili bez ikakve nadoknade, zbog čega su nazvani “bezsrebrenici”.

Smatrani su čudesnim iscjeliteljima, koji su pored ljekarskog znanja pomagali i molitvom, a vjeruje se da su mnoge izlečili čak i onda kada medicina nije imala rješenje. Zbog svoje dobrote, vjere i požrtvovanosti, narod ih slavi kao zaštitnike ljekara, bolesnih i svih koji traže isceljenje duha i tijela.

Đurđic

Đurđic se obilježava 16. novembra i predstavlja praznik posvećen prenosu moštiju Svetog Georgija, jednog od najpoštovanijih hrišćanskih svetitelja. Za razliku od Đurđevdana, koji je uvijek u proljeće i obeležava se svečanije, Đurđic je po tradiciji miritivan, odnosno posniji praznik, pa se obroci pripremaju bez mesa.

Sveti Georgije u narodu važi za zaštitnika pravde, povjerenja i hrabrosti, ali i kao svetitelj koji pomaže ljudima da prevaziđu prepreke i strahove. Mnoge porodice slave Đurđic kao svoju krsnu slavu, a na ovaj dan vjernici odlaze u crkvu, pale svijeće i mole se za zdravlje, napredak i mir u domu.

Aranđelovdan

Aranđelovdan, koji se slavi 21. novembra, jedan je od najvećih pravoslavnih praznika i u crkvenom kalendaru obilježen je crvenim slovom. Posvećen je Svetom arhanđelu Mihailu, vođi nebeskih sila i zaštitniku pravde, istine i dobra.

Po narodnom vjerovanju, arhangel Mihailo je čuvar ljudi i borac protiv zla, pa se mnoge porodice baš njemu mole za zdravlje, mir i snagu.

Aranđelovdan je druga najčešća krsna slava u Srbiji, a tradicionalno se obilježava odlaskom u crkvu, paljenjem svijeća, sječenjem slavskog kolača i porodičnim okupljanjem. Na ovaj dan ne rade teški poslovi, jer se praznik poštuje kao sveti i častan, a vjernici ga proslavljaju sa dubokim poštovanjem i molitvom.

Sveti velikomučenik Mina

Sveti velikomučenik Mina slavi se 24. novembra i jedan je od najpoštovanijih hrišćanskih svetitelja, poznat po svojoj hrabrosti i neustrašivosti u ispovedanju vjere. Bio je rimski vojnik koji je odbio da se odrekne hrišćanstva, zbog čega je stradao mučeničkom smrću, a narod ga i danas smatra čuvarom pravde i zaštitnikom u nevolji.

Sveti Mina je posebno poštovan kao iscjelitelj i zaštitnik od bolesti, nesreća i opasnosti, pa mu se vjernici obraćaju molitvom tražeći snagu, hrabrost i božansku zaštitu za sebe i svoje porodice. Njegova žrtva i postojanost u vjeri ostaju prSveti Jovan Milostivi

Sveti Jovan Milostivi, čija se slava obilježava 25. novembra, poznat je po svojoj velikoj dobroti, milosrđu i brigom za siromašne i ugrožene.

Bio je patrijarh Aleksandrije koji je cijeli život posvetio pomaganju ljudima, posebno onima kojima je pomoć najviše bila potrebna, a vjernici ga poštuju kao primjer istinske ljubavi i hrišćanske dobrote. Na ovaj dan, narod se moli Svetom Jovanu Milostivom za zaštitu, zdravlje i materijalnu i duhovnu pomoć, a mnoge porodice slave ovu krsnu slavu kao simbol saosjećanja, nesebičnosti i blagoslova u domu.

Sveti Jovan Zlatousti, Patrijarh carigradski

Sveti Jovan Zlatousti, Patrijarh carigradski, čija se slava obilježava 26. novembra, jedan je od najpoznatijih i najpoštovanijih crkvenih otaca pravoslavlja. Poznat po svojoj izuzetnoj mudrosti, elokvenciji i neumornom propovedanju riječi Božje, zlatnim je riječima uticao na živote hrišćana širom Carigrada i šire.

Bio je veliki borac za pravdu i moralne vrednosti, neumorno kritikovao nepravdu i pokvarenost u društvu, ali uvijek sa ljubavlju i blagodušjem. Sveti Jovan Zlatousti se smatra zaštitnikom propovednika, učitelja i svih koji teže istini i pravednom životu, a vjernici ga mole za mudrost, razboritost i snagu da ostanu postojani u vjeri.

Sveti apostol Filip

Sveti apostol Filip, čija se slava obilježava 27. novembra, bio je jedan od dvanaest Hristovih apostola i predvodnik u širenju Hristove poruke. Poznat je po svojoj revnosti, vjernosti i spremnosti da s ljubavlju i strpljenjem prenosi učenje Isusa Hrista svima koji su ga želeli čuti.

Po predanju, Filip je propovedao i činio mnoga čuda, pomogavši mnogima da spoznaju vjeru i pronađu duhovni mir. Vjeruje se da je svojim životom i mučeništvom postavio primjer predanosti, hrabrosti i nesebične službe Bogu, zbog čega ga pravoslavni vjernici poštuju i mole se za snagu, vodstvo i blagoslov u svom životu.

Početak Božićnog posta

Božićni post počinje 28. novembra i predstavlja jedan od najvažnijih perioda pripreme za proslavu Rođenja Hristovog.

Tokom ovog posta, vjernici se uzdržavaju od mesa, mlečnih proizvoda i drugih životinjskih namirnica, usmjeravajući se na molitvu, pokajanje i duhovno očišćenje.

Ovaj period introspektivne pripreme pomaže da se osnaži vjera, razvije saosećanje i ljubav prema bližnjima, ali i da se posveti vreme za porodicu, crkvu i zajednicu. Poštovanjem pravila posta i duhovnim fokusom, vernici se pripremaju da Božić dočekaju u miru, duhovnoj radosti i blagostanju.

Sveti apostol i jevanđelist Matej

Sveti apostol i jevanđelist Matej, čija se slava obilježava 29. novembra, bio je jedan od dvanaest Hristovih apostola i autor jednog od četiri Jevanđelja. Prije nego što je postao Hristov sljedbenik, Matej je radio kao carinik, ali ga je Isus pozvao da Ga prati, i on je ostavio sve da se posveti propovijedanju Evanđelja.

Poznat po svojoj revnosti, mudrosti i dubokom duhovnom razumijevanju, Matej je širom sveta širio Hristovu riječ i pomagao ljudima da spoznaju vjeru. Vjeruje se da je svojim životom, učenjem i mučeništvom postavio primjer posvećenosti Bogu, a vernici ga poštuju i mole za blagoslov, mudrost i isceljenje duše i tijela.

Autor: Srpskainfo

FOTO: SINIŠA PAŠALIĆ/RINGIER