Srpska pravoslavna crkva sutra slavi praznik posvećen Svetom velikomučeniku Dimitriju, u narodu poznatiji kao Mitrovdan.
Slava je posvećena Svetom Dimitriju Solunskom, poznatom po hrabrosti i vjeri, i simbolizuje snagu, zaštitu i prelazak iz jeseni u zimu.
Mitrovdan je posvećen antičkom komandantu Soluna iz trećeg vijeka, mučenom i pogubljenom zbog širenja hrišćanstva. Rođen je u Solunu, za vrijeme cara Maksimilijana. Ignorisao je carevo naređenje da progoni hrišćane i javno je propovijedao hrišćanstvo.
Kada je car čuo da je solunski zapovjednik hrišćanin, naredio je da ga bace u tamnicu, gdje je mučen i pogubljen. Solunski hrišćani Dimitrija su tajno sahranili. Na mestu njegovog groba kasnije je podignuta crkva i proglašen je zaštitnikom grada Soluna.
Po predanju, Dimitrijev grob odisao je bosiljkom i smirnom, te je zato nazvan Mirotočivi, a i danas se vjeruje u ljekovitost njegovih moštiju.
Crkveni spisi navode da je potom sveti Dimitrije “bdeo nad svojim gradom i spasavao ga zemljotresa i drugih nesreća”. Svetog Dimitrija, osim Grka, posebno slave Rusi i Srbi. Kod Rusa je njegov kult počeo da se širi još u 12. vijeku.
Oni su ga 1581. godine izabrali za zaštitnika Sibira. Njegov praznik je jedan od najvećih praznika u Ruskoj crkvi. I u Srbiji su Svetom Dimitriju posvećeni mnogobrojni hramovi, uključujući i crkvu u Pećkoj patrijaršiji i kapelu u manastiru Visoki Dečani. Krsna je slava brojnih porodica i ime nekih esnafa, a u mnogim mestima na ovaj dan održavaju se zavetine.
Po broju svečara, Mitrovdan je peta slava u Srbiji.
Gradovi u Srbiji, Kosovska Mitrovica i Sremska Mitrovica, dobili su ime po Svetom Dimitriju Solunskom Mirotočivom. U našem narodu važi običaj da se Mitrovdan smatra za dan kada dolazi zima. Ako padne snijeg za Mitrovdan, prema predanju, zadržaće se do aprila.
Važi i obrnuto, lijepo vrijeme na 8. novembar najavljuje blagu zimu.
Dok je Srbija bila pod Turcima, govorilo se da su se hajduci na Mitrovdan razilazili i skrivali kod svojih jataka, da bi se ponovo sastali na proljeće, za Đurđevdan.
Otud i poznata izreka “Mitrovdanak – hajdučki rastanak i Đurđevdanak – hajdučki sastanak”.
U narodu se vjeruje da do Mitrovdana treba završiti sve velike poslove koji se rade napolju i da na taj dan ne treba izlaziti iz kuće.
Postoji i još jedno predanje u vezi sa Mitrovdanom – da na taj dan nije dobro prekorijevati djecu, čak i ako su bila nevaljala, jer će onda biti takva cijele godine, piše Ona.rs.
