Dok se Dragan Čavić i Igor Radojičić budu borili za desetine hiljada glasova za gradonačelnika Banjaluke, Božo Sjeran i Gordan Račić u Istočnom Mostaru imaće samo jedan cilj – kako da dobiju 93 glasa!
Toliko je prije četiri godine osvojio Radovan Palavestra, što mu je bilo dovoljno da vlada ovom malom opštinom u RS, nastalom cijepanjem predratne teritorije Mostara. To je slučaj sa brojim drugim “dejtonskim”, ali i sa velikim i slabo naseljenim opštinama, u kojima je za mjesto načelnika potrebno manje glasova nego za ulazak u savjete nekih mjesnih zajednica u Banjaluci.
Istočni Drvar je načelnika dobio sa 96 glasova, Kupres u RS sa 163, Berkovići 629 glasova, Novo Goražde 690, Trnovo 565, Kalinovik 895.
Bez obzira na izuzetno malo glasačko tijelo, i u ovim opštinama će se voditi pravi rat za funkcije, a “na crtu” će izaći uglavnom kandidati dva politička bloka u RS. Onaj ko ostvari pobjedu imaće gotovo iste privilegije kao i načelnici većih opština, osim iznosa plate. Međutim, ni ona neće biti manja od 1.500 KM, što je za sredine poput ovih ravno bingo dobitku.
Načelnik Istočnog Starog Grada Bojo Gašanovi, koji je drugi mandat osvojio sa 682 glasa i u trci je za treći, kaže da je prednost kandidata u maloj sredini to što poznaje gotovo sve glasače. S druge strane, smatra da je u većim opštinama na raspolaganju više birača koji ne idu na izbore, ali koje je moguće pridobiti.
Na pitanje kakva je budućnost njegove opštine i šta misli o eventualnom pripajanju većoj, Gašanović kaže da to nije “ni ispravno, ni korektno”. Njegovo je mišljenje da bi male opštine imale budućnost kada bi im republička vlast “vratila oduzete nadležnosti” odnosno raspolaganje vlastitim prirodnim bogatstvima.
“Korektno je da se velike sredine odreknu jednog dijela prihoda u korist malih, da bi ljudi ovdje ostali da žive i rade. Na primer, Beč sufinansira 27 opština uz slovenačku granicu, mimo budžeta Vlade Austrije. Nastavimo li ovako, svi ćemo živjeti u pet velikih gradova RS, ako uopšte budemo živjeli”, zaključuje Gašanović.
Šehić: Postoji rješenje
Izborne jedinice za lokalne izbore nemoguće je mijenjati jer ih čine opštine i gradovi. To je razlika u odnosu na opšte, gdje je “vrijednost” mandata koliko–toliko moguće ujednačiti spajanjem ili razdvajanjem više lokalnih zajednica u jednu izbornu jedinicu.
Međutim, bivši član CIK BiH Vehid Šehić tvrdi da rješenje treba preslikati iz Italije.
“Tamo najmanje opštine nemaju skupštinu ni administraciju, već samo načelnika i još dva ili tri čovjeka. Dio poslova za te opštine servisiraju susjedne opštine. Na taj način se drastično smanjuju troškovi. Najveći otpor prema tom prijedlogu pokazuju partije u BiH koje sada imaju priliku da i u male opštine zaposle svoje kadrove”, kaže Šehić.
