Gradonačelnik Istočnog Sarajeva i načelnici opština u sastavu grada pozvali su sugrađane da u što većem broju u subotu, 16. marta, prisustvuju obilježavanju 23 godine od završetka egzodusa sarajevskih Srba i tako pošalju poruku da se nikada neće i ne smije zaboraviti žrtva koju su sarajevski Srbi podnijeli za stvaranje, odbranu i verifikovanje Republike Srpske.
Oni su napomenuli da su sarajevski Srbi dali ogromnu žrtvu za očuvanje Republike Srpske tokom odbrambeno-otadžbinskog rata u BiH, ali i njeno potvrđivanje na mirovnoj konferenciji u Dejtonu, nakon koje su napustili svoja, u ratu odbranjena, vjekovna ognjišta i sa velikom mukom krenuli u novi život i izgradnju tadašnjeg Srpskog, a danas Istočnog Sarajeva.
Istakavši da je egzodus sarajevskih Srba od prije 23 godine vjerovatno najveći mirnodopski egzodus jednog naroda u svijetu, budući da se dogodio nakon zvaničnog potpisivanja mirovnog sporazuma, oni su poručili da se ne smije dozvoliti da svijet zaboravi tu žrtvu za mir u BiH.
EGZODUS SARAЈEVSKIH SRBA – ЈEDAN OD NAЈVAŽNIЈIH ISTORIЈSKIH DOGAĐAЈA
Gradonačelnik Istočnog Sarajeva Nenad Vuković pozvao je sve građane, a posebno sarajevske Srbe, da 16. marta prisustvuju obilježavanju egzodusa i zajedno upute poruku da se tako nešto više nikada ne smije ponoviti.
On je rekao da je ovo prva godina da se sjećanje na ovaj, jedan od najvažnijih istorijskih događaja iz odbrambeno-otadžbinskog rata obilježava na nivou Republike Srpske, ističući da je cilj da bude uvršten u republički protokol.
– Sarajevski Srbi su platili cijenu potvrđivanja Republike Srpske u Dejtonu – istakao je Vuković u izjavi Srni.
Načelnik opštine Istočno Novo Sarajevo Ljubiša Ćosić podsjetio je u izjavi Srni da je egzodus sarajevskih Srba jedno od najvećih pomjeranja stanovništva na ovom području od završetka Drugog svjetskog rata.
– Demografska slika Sarajeva tim egzodusom je trajno i potpuno promijenjena, kao i intelektualni i svaki drugi kapacitet srpskog naroda na ovom području – istakao je Ćosić.
On je dodao da preostaje da se svi zajedno potrude da se Istočno Sarajevo gradi i razvija.
– Moramo da se potrudimo da nas u nekom pedesetogodišnjem ili čak stogodišnjem periodu bude mnogo više na ovom prostoru i da na taj način popravimo demografsku sliku, unaprijedimo privredne kapacitete, te opšte stanje društva na području Sarajevsko-romanijske regije – naglasio je Ćosić.
NAЈVEĆU CIЈENU STVARANjA SRPSKE PLATILI SU SARAЈEVSKI SRBI
Načelnik opštine Istočna Ilidža Marinko Božović, takođe, pozvao je građane Istočnog Sarajeva da u što većem broju na dostojanstven način 16. marta poruče da niko i nikada ne smije da zaboravi šta su sarajevski Srbi položili na oltar domovine.
– Najveću cijenu stvaranja Srpske platili su sarajevski Srbi, koji i danas, kao što su to činili i u vrijeme odbrambeno-otadžbinskog rata, stoje na prvoj liniji odbrane Republike Srpske – rekao je Božović Srni.
On je izrazio zadovoljstvo što se sve veći broj sarajevskih Srba i njihovih potomaka – intelektualaca, inženjera, medicinskih, prosvjetnih i radnika u kulturi, ali i svih drugih, vraća na prostore Istočnog Sarajeva i Sarajevsko-romanijske regije.
Načelnik opštine Pale Boško Јugović rekao je da postdejtonski egzodus sarajevskih Srba i danas izaziva bol zbog stradanja i patnje sunarodnika koji su napustili svoja ognjišta, ali da vremenom prevladava ponos na herojski čin tih ljudi koji pokazuje kako se cijeni i voli sloboda, kako se poštuju i brane načela važnija i od života.
– Naša dužnost i obaveza je čuvati sjećanje na ove događaje i ljude, a njihovim porodicama uvijek biti podrška u novim zavičajima koje su naselili – istakao je Јugović u izjavi Srni.
On je podsjetio da su Pale jedna od opština u kojoj danas živi znatan broj sarajevskih Srba, koji su se uklopili u novu sredinu u kojoj su srdačno i bratski dočekani i uključeni u sve segmente društvenih zbivanja, a što je i logično jer su Pale njihovim dolaskom dobile kvalitet više oličen u dobrim i čestitim ljudima, uzornim domaćinima i intelektualcima različitih profila.
Јugović je dodao da se zbog toga sada može govoriti i o jednoj sasvim novoj generaciji Paljana, djeci sarajevskih Srba koja su se tu odškolovala, stasala i izrasla u ljude koji daju značajan doprinos razvoju svoje lokalne zajednice, a samim tim i Republike Srpske u cijelosti.
SARAЈEVSKI SRBI PREPORODILI LOKALNE ZAЈEDNICE KOЈE SU NASELILI
Načelnik opštine Istočni Stari Grad Bojo Gašanović kaže da je bio svjedok egzodusa sarajevskih Srba i ističe da je bitno da se zna da je u Sarajevu živjelo 150.000 Srba.
Gašanović smatra da bi ovaj događaj trebalo uvrstiti u školske udžbenike i da se o tome uči, a da obilježavanju treba da prisustvuju učenici iz svih srednjih škola sa prostora Sarajevsko-romanijske regije, kao i što veći broj građana.
– Egzodus sarajevskih Srba je nešto najteže što se desilo srpskom narodu na ovim prostorima, a to je da vojnički pobijedi, a nekim mirovnim sporazumom izgubi teritoriju koju je junački branio i odbranio – rekao je Gašanović Srni i dodao da su “Srbi iz Sarajeva cijena Republike Srpske”.
Načelnik opštine Trnovo Dragomir Gagović napomenuo je da je egzodus sarajevskih Srba jedan od najtužnijih i najstrašnijih perioda u istoriji srpskog naroda na ovim prostorima.
– Najveće žrtve odbrambeno-otadžbinskog rata jesu sarajevski Srbi i oni su najzaslužniji za stvaranje Republike Srpske. Oni nisu morali da napuste Sarajevo, ali su se žrtvovali radi stvaranja Republike Srpske i napustili svoje domove koje su odbranili u ratu – rekao je Gagović Srni.
On je dodao da su u cijeloj toj nesreći sarajevskih Srba veliku korist imali krajevi Srpske koje su oni naselili jer su u njih donijeli pozitivne stvari i preporodili te lokalne zajednice, a o kakvim ljudskim kapacitetima je riječ pokazuje i činjenica da su u kratkom vremenu izgradili Istočno Sarajevo.
Načelnik opštine Sokolac Milovan Bjelica rekao je Srni da su Srbi iz Sarajeva, izlaskom iz svog grada i gradskih opština nakon Dejtona, svjesno podnijeli veliku žrtvu za stvaranje Republike Srpske i da su među najvećim stradalnicima u minulom odbrambeno-otadžbinskom ratu.
– Istočno Sarajevo predstavlja jedinstven slučaj po tome što je formirano pošto su, nakon Dejtonskog mirovnog sporazuma, desetine hiljada sarajevskih Srba koji su branili svoja ognjišta bili primorani da odu jer nisu željeli prihvatiti muslimansku vlast i ostati u Federaciji BiH – napomenuo je Bjelica.
On je istakao da su Srbi, izlazeći iz Sarajeva, sa sobom ponijeli posmrtne ostatke članova porodica i da je tako na Sokocu formirano vojničko spomen-groblje u koje je sahranjeno gotovo 1.000 poginulih srpskih boraca i nekoliko stotina civilnih žrtava rata i preminulih civila.
Prema njegovim riječima, na Sokolac se smjestilo više od 500 porodica iz Sarajeva koje i danas tu žive, a lokalna vlast je učinila sve da im pomogne da tu i ostanu.
Dvadeset tri godine od završetka egzodusa sarajevskih Srba biće obilježene u subotu, 16. marta na Palama i Sokocu. Na Vojničkom groblju “Mali Zejtinlik” na Sokocu u 12.00 časova biće odata počast poginulim borcima i položeni vijenci.
U 13.00 časova u crkvi Sokolica na Ravnoj Romaniji biće služen parastos za sve stradale Srbe u odbrambeno-otadžbinskom ratu, prvenstveno za Srbe Sarajevsko-romanijske regije koji su stradali u odbrani ovih prostora.
Početak kulturno-duhovnog programa planiran je u 14.00 časova u Kulturnom centru na Palama, gdje je predviđeno i obraćanje zvaničnika.
Za građane Istočnog Sarajeva u subotu će biti obezbijeđen prevoz – polasci autobusa sa Pala su u 11.00 časova ispred centralnog spomen-obilježja, a iz Istočne Ilidže u 10.30 časova sa Autobuske stanice.
