Obilježavanje 30 godina postojanja Republike Srpske izuzetno je veliki jubilej, jer pokazuje svu snagu i žilavost jedne državotvorne ideje i vrijednosti koje baštini Srpska, rekao je Srni redovni profesor Univerziteta u Istočnom Sarajevu Drago Vuković.
Vuković je istakao da je 30 godina postojanja Srpske veliki jubilej iz više razloga.
– Prvi je u činjenici da je ovo prva srpska zajednica državotvornog tipa sa ove strane Drine i kao takva predstavlja prag ispod koga se ne može ići kada je riječ o srpskim nacionalnim interesima u BiH – naveo je Vuković.
Prema njegovim riječima, drugi razlog je u ambijentu u kome se razvijala i rasla, jer je bilo mnogo spoljnih i unutrašnjih faktora koji su bili protiv Republike Srpske.
– Ono što je neosporna i najvažnija činjenica za nastanak Srpske, jeste svijest srpskog naroda da samo ujedinjeni i okupljeni oko suštinskih vrijednosti vjere, tradicije, sabornosti i duhovnosti mogu opstati u BiH. To jedinstvo nažalost danas nije kao tih devedesetih godina, ali ta politička i duhovna supstanca je ipak sačuvana – naveo je Vuković.
Kao treći razlog koji daje poseban značaj ovom jubileju, Vuković navodi činjenicu da je Republika Srpska od potpisivanja Dejtonskog sporazuma imala u međunarodnoj zajednici, posebno u njenom institucionalnom obliku prisutnosti, glavnog protivnika koji je bitno usporavao njen razvoj.
On je rekao da su sudije Ustavnog suda, visoki predstavnici, kontakt grupe i drugi bili glavni generatori krize unutar BiH, jer su svrstavajući se samo na jednu stranu, potpuno destimulisali bilo kakvu potrebu za razvoj unutrašnjeg dijaloga među nosiocima političkih i drugih uloga tri konstitutivna naroda.
– Takva sramotna uloga međunarodne zajednice je nezabilježena u istoriji međunarodnih odnosa. Šteta je nanesena ne samo Republici Srpskoj nego i BiH, jer sam siguran da bi se ova država brže razvijala bez tog međunarodnog tutorstva. Sramota je da u 21. vijeku imamo međunarodni protektorat – naveo je Vuković.
On je istakao da zbog svega toga ovaj jubilej pokazuje svu snagu i žilavost jedne državotvorne ideje i vrijednosti koje baštini Republika Srpska.
– Njen opstanak nije upitan ni u BiH niti van nje, ukoliko se BiH kao složena zemlja ne može sačuvati. Uvjeren sam da bh društvo može opstati samo kao državna zajednica tri naroda i dva entiteta, kao zajednica bez miješanja stranog faktora, kao društvo tolerancije, konsocijacijsko društvo u kome neće biti moguća dominacija jednog naroda nad drugim i trećim – rekao je Vuković.
On je naveo da BiH ne ide u tom pravcu, što najbolje govori aktuelna politička kriza usmjerena iz Sarajeva protiv Republike Srpske.
– Krize budu i prođu, države i društva traju i poslije njih, a za trajanje Republike Srpske od presudnog su značaja dva faktora. Prvi je u njenom ekonomskom razvoju i samoodrživosti, a drugi je u ljubavi njenih građana prema njoj – naveo je Vuković.
On je istakao da Republika Srpska ima sve uslove za brzi ekonomski i društveni razvoj, da ima resurse, prirodna bogastva, ljude sa znanjem, demokratske institucije.
– Ipak mislim da je najvažniji taj patriotizam koji je iznad svih političkih i drugih interesa. Sjećam se riječi akademika Koste Čavoškog koji je rekao da se Јugoslavija raspala jer je istinski niko nije volio. Samo ljubav prema otadžbini može je sačuvati – naveo je Vuković.
Srpski poslanici proglasili su 9. januara 1992. godine Srpsku Republiku BiH, koja će kasnije biti imenovana kao Republika Srpska, kao odgovor na namjeru Muslimana i Hrvata da se izdvoje iz Јugoslavije te kao reakciju na stalno preglasavanje Srba na svim nivoima u BiH.
Skupština srpskog naroda proglasila je stvaranje današnje Republike Srpske prije bilo kakvih međunacionalnih sukoba i prije početka građanskog rata u BiH.
