U Muzeju Kozare večeras je otvorena izložba ” Gusle” autora Miroslava Mitrovića iz Etnografskog muzeja u Beogradu pod nazivom ” Đe svi ćute, a one govore”.
Mitrović je novinarima izjavio da ideja o prikupljanju predmeta materijalne kuture datira iz polovine 19.vijeka, iz vremena Miloša Obrenovića.
” Projekat je jedinstven jer je materijal skupljan na cjelokupnom južnoslovenskom prostoru , od Slovenije do Makedonije, a odnosi se na predmete materijalne kulture. Skupljali smo predmete 120 godina i što se tiče količine imamo oko 50.000 predmeta , a od toga 150 gusala klasifikovanih kroz zbirku muzičkih instrumenata”, rekao je Mitrović.
On je dodao da je izložba prvi put viđena 2014.godine u slavu Velikog rata i podijeljena je u pet ciklusa.
1 od 14
” Iako imamo predmete iz 19.vijeka , najstarije gusle datiraju iz Prvog svjetskog rata. Vrlo interesantno je da je jedne gusle od vojničkog šlema napravio srpski invalid u Bizerti, u francuskom vojnom odmaralištu 1917.godine. Još imamo troje gusle koje su bile preko Albanije i Kajmakčalana. Nosili ih vojnici i vratili ih i poklonili našem muzeju”, istakao je Mitrović.
On je dodao da su među prikupljenim instrumentima i gusle između dva rata , gusle poslije Drugog svjetskog rata kao i neobične gusle , rađene od neobičnog materijala.
” Recimo imamo gusle iz Crne Gore rađene kao epska istorija planete zemlje i tu su na medaljonima drvenim zabelježene ličnosti Zevs, Hera, Molijer, LJudevit Gaj, Šekspir, Dositej Obradović, Vuk Karadžić”, rekao je Mitrović.
Kao prateći materijal večerašnje izložbe na kojoj je predstavljeno 25 gusala i fotografije guslara i guslarki.
Mitrović je dodao i da su nekada , u 19.vijeku gusle bile kućevni instrument i taj instrument je prenosio tradiciju.
“Danas su guslari izuzetni glasovi i neki od njih znaju 800 i 1000 pjesama Najvažnije u tom trojstvu pesma, gusle, guslar je pesma , retko gde ima takvih pesama i to veoma kvalitetnih”, rekao je Mitrović.
To je potvrdio i prateći program večerašnje izložbe gdje je nastupio guslar Dragan Miličić iz Udruženje guslara i epskih pjesnika ” Od Zmijanja Rajko” Banja Luka, kao i članovi Udruženja za očuvanje tradicije i Kulturno-umjetničkog društva ” Milan Egić” iz Brezičana.
“Zaista su neobične ove gusle i ovo je jedan rijedak primjer kulturnog dešavanja u Prijedoru. Ovo je značajno za kulturu grada Prijedora”, rekla je Dragana Žujić, direktor Muzeja Kozare.
Izložba će biti otvorena do kraja februara.
