Bakir Izetbegović je zaslužio da u subotu u Banjaluci primi orden zasluga za narod iz ruku Milorada Dodika lično!

Da nije bilo njegove apelacije Ustavnom sudu BiH protiv 9. januara, Dana Republike Srpske, ko zna na šta bi ličila ova državna svečanost!? Možda bi prije nalikovala na sabor političkih partija koje čine parlamentarnu većinu, uz ponekog gosta iz bratskog Beograda, nego na državnu svetkovinu. U svakom slučaju, bilo bi to skromno protokolarno i neiskreno druženje posvađanih političkih lidera. Dakle, Bakir Izetbegović je učinio ono što nije uspjelo premijeru Vućiću, ni srpskom patrijarhu sa vladikama nedavno u Bijeljini: nacionalno je homogenizovao uspavane Srbe i okupio pod istom zastavom (da li i pomirio?) njihove posvađane političke vođe. Kud bi čovjek više?

Neće dugo biti ovako čistog političkog promašaja jednog političara, ma koliko da smo uvjereni da ovdje i nema politika, a pogotovo političara od znanja i pameti. Događa se to u istoriji, punoj ironije.  Često su bahato neprijateljstvo i netrpeljivost zasnovana na mržnji bili kažnjavani neočekivanim obrtima da je i narod skovao poznatu mudrost kako neprijatelj nikada ne zna kada ti čini zlo, a kad dobro. Eto, tako je i Izetbegović u svom političkom neznanju (Izetbegović je ovdje metafora jedne konstantne politike osporavanja svega i svačega što je vezano za Republiku Srpsku) učinio ono što, takođe u svom političkom nerazumijevanju, nije mogao njegov politički rival Milorad Dodik!

Sa dozom ironije, čovjek bi rekao da je komedijant slučaj htio da Izetbegović na ovaj način samo vrati politički dug Miloradu Dodiku koji mu je na tacni izručio ujedinjenu opoziciju Republike Srpske da zajedno konstituišu vlast na državnom nivou.  Zaista, bio je to početak Dodikovog sunovrata u politički ambis iz koga se čupao poput barona Minhauzena (koji se spašavao iz blata vukući se za kosu).

Naime, hoću da kažem da je Dodikov odnos prema opoziciji u Republici Srpskoj, kakva god da je,  politički nerazuman koliko i Izetbegovićev odnos prema srpskom političkom i nacionalnom identitetu. Njegov obračun sa opozicijom u posljednje vrijeme izašao je iz okvira razumne i racionalne politike i pretvorio se u ostrašćenu i neskrivenu mržnju. Svakodnevno javno podsjećanje na izdaju, rušenje i uništavanje Republike Srpske, bez ozbiljnog objašnjenja i bez političkog dijaloga sa neistomišljenicima, prije liči na političku patologiju nego na ozbiljnu državničku i nacionalnu politiku.

Možda može Dodikovo svakodnevno bavljenje opozicijom, pomiješano sa niskim političkim udarcima, biti kratkoročno politički korisno, mada ni u to mnogo ne vjerujem, ali će dugoročno za njega biti politički pogubno zbog toga što u takvom odnosu prema politikama unutar srpskog nacionalnog korpusa nema ničega što bi moglo u narodnom pamćenju ostati kao državnička mudrost ili nacionalna moralna vertikala. Bez opšteprihvaćene državničke mudrosti, izražene u političkoj kulturi i patriotskom zajedništu, sve politike su osuđene na istorijski zaborav.

Dodikova politička prakseologija poprima zabrinjavajuću inverziju i dobija efekat političkog bumeranga. U njoj je sve manje vizije nacionalnog identiteta, i sve manje  političkog, a pogotovo  kulturnog obrasca. Sve je svedeno na  krajnje pojednostavljenu i maglovitu tezu o čuvanju Republike Srpske kao jedino svojstvo nacionalnog. A nacionalno samo po sebi, zna se odavno, ne predstavlja ono što se u filozofiji zove “vrijednost”. Znameniti profesor i pisac političke istorije Srba, Slobodan Jovanović, govorio je da vrijednost nacionalnom mogu dati samo opšti kulturni ideali. A oni, svakako, nisu u glamuroznim proslavama  praznika sa vatrometom i estradnim zvijezdama.

Bez obzira na aktuelne proslave i protokole, politički raskol srpskog političkog i društvnog bića ostaje najveća opasnost nad pravnim i političkim subjektivitetom Republike Srpske. Za to političko ludilo se hitno mora pronaći rješenje. Ko od političara to danas ne vidi, sutra bi mogao vidjeti svoju i sveopštu političku sahranu.

Zbog toga se nisam šalio na početku ovog kratkog podsjećanja: ako je Bakir Izetbegović makar malo doprinio zaustavljanju ovog srpskog samoubilačkog srljanja u katastrofu, treba mu odati zahvalnost.

(Autor je sudija Suda BiH)