Kako je potvrđeno za RTRS u Ustavnom sudu Srpske, Vijeće za zaštitu vitalnog interesa odbilo je zahtjev Kluba Bošnjaka u Vijeću naroda Republike Srpske za utvrđivanje povrede vitalnog nacionalnog interesa u vezi sa zakonom o popisu, koji je Narodna skupština Srpske usvojila 13. jula i sa Odlukom o raspisivanju republičkog referenduma koji je skupština izglasala 15. jula 2016. godine.
U saopštenju za javnost Ustavnog suda se navodi, da je u vezi sa vetom Kluba Bošnjaka na Odluku NS RS o raspisivanju referenduma o Danu Republike, Vijeće utvrdilo da podnosilac nije ukazao na povredu nijednog od prava iz kruga vitalnih nacionalnih interesa konstitutivnih naroda, kako su oni definisani Ustavom Republike Srpske.
Vijeće je, naime, utvrdilo da navodi u vezi sa pravnim dejstvom Odluke Ustavnog suda BiH ne mogu biti predmet razmatranja ovog Vijeća koje može da cijeni samo da li se predloženim rješenjem u Odluci za koju se traži pokretanje postupka povređuje vitalni nacionalni interes.
Pri tome, Vijeće je ocijenilo da se osporena Odluka o referendumu jednako odnosi prema svim narodima i građanima, te da kao takva ne može ugroziti vitalni nacionalni interes ni dovesti do diskriminacije u uživanju bilo kojeg od prava garantovanih Ustavom.
Osporena odluka, po ocjeni Vijeća, nema nacionalni predznak, već se nezavisno od njihove nacionalne pripadnosti, podjednako odnosi na sve građane, koji slobodno mogu da učestvuju na referendumu.
Vijeće je donijelo i odluku kojom se utvrđuje da Zakonom o obradi i objavljivanju rezultata popisa stanovništva, domaćinstava i stanova 2013. godine u Republici Srpskoj nije povrijeđen vitalni nacionalni interes bošnjačkog naroda.
Odgovarajući na navode iz zahtjeva, Vijeće je u obrazloženju navelo da zahtjevom Kluba delegata bošnjačkog naroda nije ukazano na povredu nijednog od prava zajamčenog Ustavom Republike Srpske, jer se odredbe osporenog Zakona ne odnose na pripadnike bilo kojeg konstitutivnog naroda pojedinačno, niti diskriminišu ili favorizuju pripadnike nekog od ovih naroda.
Vijeće je ocijenilo, takođe, da navodi kojima se ukazuje na prekoračenje nadležnosti zakonodavnog organa, princip hijerarhije opštih pravnih akata, te potencijalno članstvo BiH u Evropskoj uniji, ne mogu biti predmet ocjene u postupku pred ovim Vijećem, već eventualno u postupku apstraktne ocjene ustavnosti.
Vijeće je odbilo i zahtjev za utvrđivanje povrede vitalnog nacionalnog interesa Bošnjaka u Zakonu o javnim tužilaštvima Republike Srpske.
Klub delegata bošnjačkog naroda u Vijeću naroda smatrao je da se povreda vitalnog interesa ogleda u tome što je osporenim odredbama Zakona propisano da je jedan od službenih jezika koji se koriste u tužilaštvima nazvan jezikom bošnjačkog naroda, a ne bosanskim jezikom.
