Ministar rada i boračko invalidske zaštite Republike Srpske Duško Milunović rekao je večeras da je svaka njiva i šuma u Potkozarju natopljena krvlju srpskih žrtava nad kojima je u Drugom svjetskom ratu počinjen genocid.
Milunović je na obilježavanju Dana stradanja Srba u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj u zaseoku Vurune u Donjem Vodičevu kod Novog Grada, rekao da će se zločin počinjen u Vurunama naći na mapi zločina nad Srbima.
– Sva mjesta stravičnih pokolja Srba biće obilježena jer je namjera da se to zaboravi – rekao je Milunović.
On je posjetio da je više puta isticao da je komunistički sistem zbog pokušaja stvaranja bratstva i jedinstva izjednačavao žrtve i zločince, pa je na spomenicima pisalo da su rodoljube pobili fašisti.
– Pod tim plaštom zločine su u sastavu regularnih jedinica NDH činili Hrvati i muslimani, posebno u Potkozarju. Ovdje nema nijednog sela, nijedne porodice u kojoj nije bilo žrtava, a brojne porodice su zatrte. U pravom smislu riječi počinjen je genocid za koji niko nije osuđen – rekao je Milunović.
On je naveo da je u NDH stradalo 76.642 djece, te da je Odbor Vlade Republike Srpske za njegovanje tradicija oslobilačkih ratova ove godine ustanovio i dan sjećanja na tu djecu.
Načelnik opštine Novi Grad Miroslav Drljača kaže da su Vurune jedno od brojnih stratišta srpskog naroda.
– Dugo godina politika je htjela da se to sakrije, ali obim strahota je bio toliki da se to nije moglo sakriti. Danas zaselak Vurune postoji na geografskoj karti, ali nema stanovnika i to je rezultat zločina 1941. godine – rekao je Drljača.
Potpredsjednik republičkog SUBNOR-a Drago Todić rekao je da su u Vurunama pobijeni prvi civili na području opštine Novi Grad u Drugom svjetskom ratu.
– Nažalost, to je bio uvod u velike zločine. Zločini koji su počinjeni na Kozari, Potkozarju nisu zabilježeni u istoriji. Ovdje je stradalo 14.000 djece do 14 godina, a njih 24.000 odvedeno je u logore. Kome su djeca bila kriva? – upitao je Todić.
Parastosima, polaganjem vijenaca i prisluživanjem svijeća danas je u Novom Gradu obilježen Dan stradanja civilnog stanovništva u Drugom svjetskom ratu.
Parastos kod spomen-obilježja za 33 žrtve u zaseoku Vurune i na mjesnom groblju gdje su sahranjene još 42 žrtve, uglavnom djeca stradala na Ilindan 1941. godine, služio je sveštenik Nenad Radulović. Među stradalima je i 14 djece do sedam godina, od kojih dvoje tek rođene.
Krajem jula i početkom avgusta 1941. godine, jedna brigada tek formirane “Pavelićeve legije” zadržala se na prostoru novogradske opštine oko dvadesetak dana i za to vrijeme na najsvirepiji način ubijala stanovništvo novogradskih sela.
U ovom pogromu na području novogradske opštine ubijeno je 106 djece, a samo u zaseoku Vurune poklano je 24 djece.
U podrumu jedne kuće u Vurunama ustaše su 2. avgusta 1941. godine pobile 75 civila.
Nakon pokolja, na groblju nedaleko od kuće u kojoj se desio zločin, sahranjene su 42 žrtve, a preostale 33, koje u tom trenutku nije imao ko sahraniti, pokopane su u zajedničku grobnicu.
Njihovi posmrtni ostaci su ostali tu sve do 2006. godine kada je obavljena eshumacija i sahrana, a 2012. godine izgrađeno je spomen-obilježje.
Dio dokumentacionog materijala o stradanju u Vurunama je u Muzeju genocida u Beogradu, a jedan dio je u opštini Novi Grad.
Ovaj i druge zločine ustaške vlasti NDH početkom avgusta 1941. godine, kada je na prostoru Krajine pobijeno na desetine hiljada srpskih civila, tematski obrađuje knjiga profesora Miloša Vujanovića “Krvavi pečat”, objavljena 2008. godine, nastala na osnovu prikupljenog materijala i sjećanja preživjelih.
Ranije danas u Hramu Svete velikomučenice Marine u Maslovarama služen je parastos za 296 stradalih civila iz Maslovara, Crne Rijeke i Јošave.
Pomen je služen i kod spomen-kosturnice u Crnoj Rijeci i kod spomen-table na željezničkoj stanici u Blagaj Rijeci.
