Povodom 30 godina Republike Srpske, u Skuštini grada Beograda održana je tribina pod nazivom “30 godina od donošenja prvog Ustava Republike Srpske: Slovom Ustava protiv zloduha ukidanja Republike Srpske”.
Zvanicama i gostima obratili su se predsjednici parlamenta Srpske i Srbije Nedeljko Čubrilović i Ivica Dačić i šef Predstavništva Mlađan Cicović.
Na tribini su učestvovali profesori i analitičari iz Srpske i Srbije.
Najvišim pravnim aktom uspostavljeni su državotvorni elementi tadašnje Republike srpskog naroda u BiH, danas Republike Srpske.
Donošenje Ustava bio je jedan u nizu iznuđenih odgovora srpskog naroda da spriječi majorizaciju, nakon što su u oktobru 1991. hrvatski i muslimanski poslanici, mimo volje srpskih kolega, odlučili da BiH funkcionisanje nastavi kao nezavisna država.
Srbi su odgovorili Odlukom o osnivanju Skupštine srpskog naroda u BiH, Deklaracijom o proglašenju Republike srpskog naroda u BiH, a potom i Ustavom.
– Tada je bio u pripremi referendum koji su muslimani i hrvati bez volje srba namjeravali da održe 1. i 2. marta i smatralo se kao dio jačeg odgovora upravo na te tendencije, neuvažavanje konstitutivnosti i prava srpskog naroda da se donese taj Ustav. On u principu demokratski odražava tradiciju najboljih ustava ovog vremena i favorizuje demokratske slobode – izjavio je srpski član Predsjedništva Milorad Dodik.
Srpskom narodu se tri decenije kasnije negiraju prava zagarantovana Ustavom, a djelovanjem međunarodnih aktera oduzimaju nadležnosti u korist zajedničkih organa BiH. Uprkos pritiscima, Srpska nastavlja da se institucionalno i demokratski bori za ustavno djelovanje.
– Uprkos teškim političkim izazovima koje smo nosili ipak smo uspijevali da rješavamo i ekonomske i finansijske probleme. Gradili smo Republiku Srpsku i nijednog dana nismo izgubili iz našeg vidokruga i političkog djelovanja ono što ta težnja predstavlja, a to je korišćenje prava mogućnosti i potencijala na koje imamo pravo jer nam je Ustav dao to pravo – istakla je predsjednica Republike Srpske Željka Cvijanović.
Usvajanje prvog Ustava bilo je vizionarsko djelo koje je dovelo do priznanja Srpske u Dejtonu kao jednog od entiteta u BiH.
Srpska danas, poručuju zvaničnici, nema drugog do puta očuvanja ustavne pozicije skrojene 1992, a međunarodno priznate 1995. u Dejtonu.
