Izbjegavam da učestvujem u mentalnoj, verbalnoj i virtuelnoj mobilizaciji balkanskih naroda u danima kada se u regionu dešavaju značajne krizne situacije. Potreba da svako iznese stav o neredima u Federaciji BiH, sukobu s teroristima na sjeveru Makedonije, carinskom ratu Srbije i Hrvatske ili (ne)mogućnosti prijema Kosova u UNESCO, suštinske političke stvari često dovede do besmisla. Demonstracije u Crnoj Gori su, ipak, izuzetak. Iako ne mogu da smislim nijedan valjan razlog, gajim jake sentimente prema ovoj zemlji i s posebnom pažnjom pratim svaki potez “sinova njenog stijenja”.

Ne dijelim mišljenje dijela tamošnje, ali i regionalne javnosti, da se u Crnoj Gori “dešava narod”. Narod se na balkanskim prostorima, pokazala su ranija iskustva, ne dešava već decenijama. Događaju se propagande, plaćeni aktivizam, spinovi, pokušaji ostvarenja političkih interesa, ali ne i narod. Jedini izuzetak u tom pogledu je 5. oktobar 2000. godine u Srbiji, ali i to s djelimičnom rezervom.

Postoje hiljade razloga da se svakoj zemlji bivše Jugoslavije, a posebno nečlanicama EU, desi narod. I to na izborima. Narod koji se ne dešava na izborima, teško može da se desi i na ulici. Bez pretenzija da favorizujem bilo koju stranačku opciju ili navijam za nečiji politički uspon i pad, činjenica je da, od izbora do izbora, svjedočimo da je “dešavanje naroda” najčešće samo prazna floskula. Umjesto da se političarima i državnim čelnicima bar svake prestupne godine pošalje nedvosmislena poruka – sad ćemo vam se desiti jer niste dobro radili niti ispunili naša očekivanja, balkanski narodi su dramatično tihi. Nepostojanje odlučnog javnog diskursa je dio kolektivne sramote.

Prije 24 godine Milo Đukanović je prvi put sjeo u premijersku fotelju. Od tada su Crnogorci imali priliku da se, bar šest puta, zakonskim i demokratskim kanalima, dese Milu i Crnoj Gori. Ne samo da se nisu desili, nego su od Mila stvorili svojevrsan politički totem, a da nije bilo navodne “rusko-srpske zavjere”, vjerovatno bi mu uskoro uklesali lik na Lovćenu.

A kad smo kod zavjere, sklonija sam da vjerujem u trabunjanja o “obojenim revolucijama” nego “dešavanju naroda” na ovim prostorima. Stvar je izbora između dvije različito upakovane besmislice, koje u megafone viču politički cirkusanti, produžavajući balkanski rijaliti do krajnjih granica.

Press