Nedolazak predstavnika stranaka koje čine tzv. Savez za promjene, na poziv predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika na konsultacije pred zasjedanjem Narodne Skupštine Srpske u vezi sa Izvještajem Vlade Republike Srpske o događajima u i oko Srebrenice iz 2004. godine, je izraz nezrelosti Saveza za promjene i njegovih čelinka, kaže u svom tekstu Dario Vidojković, doktor istorijskih nauka.
Tekst prenosimo u cijelosti:
Tim prije, što su u taj savez uključene pojedine stranke i ljudi, koji su u vrijeme sačinjavanja tog izvještaja bili na vlasti u Republici Srpskoj. Sam Izvještaj, prema svom sadržaju, je ustvari, bio od samog početka sporan, uzimajući u obzir i okolnosti pod kojima je nastao.
Naime, tadašnji visoki predstavnik Pedi Ešdaun, osvjedočeni britanski srbomrzac, je u više navrata vršio pritisak na tadašnju vladu i visoke predstavnike da se Izvještaj donese.
U samom Izvještaju Komisije za istraživanje događaja u i oko Srebrenice od 10. do 19. jula 1995. se to i kaže kada se govori da su “početne teškoće u radu Komisije prevaziđene nakon intervencija visokog predstavnika”, a potom se u tom izvještaju kaže da je visoki predstavnik “zahtijevao brzo okončanje istrage i koncentraciju rada Komisije na otkrivanju lokacija posmrtnih ostataka i utvrđivanje spiskova lica koja se vode kao nestala”.
Samo to već jasno govori o uplitanju u, i davanju smjernica rada dotične komisije. Ali, Izvještaj Komisije iz 2004. godine je sporan i iz više drugih razloga.
Predsjednik Milorad Dodik je sa punim pravom skrenuo pažnju na činjenicu da se Izvještaj Komisije odnosi isključivo na događaje iz perioda od 10. do 19. jula 1995., pritom ne uzimajući u obzir širi kontekst događaja u i oko Srebrenice i njenih evolucija sve do jula 1995. godine.
Izvještaj Komisije zanemaruje tako kako je uopšte došlo do sukoba u Srebrenici u proljeću, odnosno u maju 1992. godine, ne osvrće se na formiranje 28. divizije tkz. Armije BiH i na njeno komandovanje pod Naserom Orićem, kao i na potonja ofanzivna dejstva tih jedinica do proljeća 1993. godine, kada je Zapad, da bi spriječio srpske snage Vojske Republike Srpske u kontraofanzivi da razbije te snage i zauzme Srebrenicu, proglasio istu, kao i Žepu i Goražde, zatim i Bihać zaštićenim zonama UN.
Prema tome, te enklave su trebale biti demilitarizovane, što se na terenu nikad nije desilo, a muslimani su i dalje izvodili ofanzivna dejstva i diverzantsko-terorističke napade kako na srpske položaje tako i na srpske varoši, gradove i sela, u čemu su stradala ukupno oko 3.500 Srba, pripadnika VRS, ali i žene, djeca i starci, mahom ubijenim na najsvirepije načine – ritualnim klanjem ili živim spaljivanjem (nešto što će kasnije sprovoditi pripadnici zloglasne Islamske države!).
Napad na Kravicu na Božić 1993. godine, na Fakoviće, Ratkoviće, na Skelane, Miliće, Bratunac, Zvornik i druga mjesta, se tako u tom izvještaju Komisije uopšte ne pominju, baš po volji Ešdauna i političkog Sarajeva. Naprotiv, u Ivještaju Komisije u dobrom djelu su preuzeti pasusi iz presude Haškog tribunala generalu VRS Radislavu Krstiću, koji je osuđen za genocid, a time se implicitno i u tom izvještaju Komisije priznaje da je u Srebrenici počinjen genocid, iako se to tako izričito ne kaže.
Ali, samo preuzimanje i prihvatanje te presude jasno govori za sebe! Takođe, u Izvještaju Komisije iz 2004. se govori o “napadu” VRS na Srebrenicu, ne stavljajući operaciju “Krivaja 95” time u njen pravi kontekst, što i ne čudi suviše pošto je uopšte izuzet kontekst i specifičnost Srebreničkog ratišta.
Ali, što je takođe zanimljivo uočiti, iako se Izvještaj Komisije vrlo slobodno, do granice plagijata, služi pasusima o humanitarnoj situaciji u Srebrenici odnosno u Potočarima, ili o zbjegu kolone muslimana prema Tuzli, dok navodi odgovorne jedinice na srpskoj strani za strijeljanje, ne spominje i ulogu Desetog diverzantskog voda o kome se ipak u presudi generalu Krstiću može nešto i pročitati!
Ali, zato se navodi odgovornost Drinskog Korpusa VRS ili se pa, prilično paušalno, govori o “srpskim snagama”, čime se generalizuje odgovornost i krivica VRS za zločin u Srebrenici, a što opet mora da pogoduje jedino muslimanskoj strani i njihovim zapadnim mentorima, da se isključivo jedna, to jest srpska strana okrivi za genocid tokom građanskog rata u bivšoj BiH, kako bi se opravdala kasnija brutalna intervencija NATO snaga protiv Republike Srpske.
Da se još jednom pojasni, u Srebrenici jeste se dogodio ratni zločin, u vidu masovnog streljanja ratnih zarobljenika, za šta postoje nesporni dokazi, a što je i predsjednik Dodik istakao.
Kada se traži povlačenje odnosno ispravka Izvještaja Komisije Vlade Srpske iz 2004. godine, ne radi se o tome da se te činjenice negiraju. Ali, radi se o potpuno opravdanom zahtjevu da se, kada se već istražuju događaji u i oko Srebrenice, u ta istraživanja, kako bi se sagledala puna i prava istina, moraju uključiti sva dešavanja od 1992. do 1995. godine, kao i stradanje srpskog naroda u navedenom vremenskom periodu.
Učešće odnosno odgovornost pojedinih jedinica i ličnosti se mora dodatno rasvjetliti, na objema stranama. Mora se i postaviti pitanje kako i zašto nije došlo do predviđene demilitarizacije Srebrenice, čime bi ratna dejstva u toj regiji smjesta prestala, a mnogi životi bili pošteđeni na svim stranama.
I isto tako pitati zašto i kako je bilo moguće formiranje 28. Divizije tzv. Armije BiH, i njeno naoružavanje. Sporan u cijeloj priči je i broj nestalih, odnosno spiskovi sa različitim brojkama nestalih, ali moraju se u novi izvještaj unijeti i neke nove činjenice, do koje se došlo vremenom. Tako je uočljiv različit podatak o broju ubijenih u raznim presudama Haškog tribunala, što samo po sebi otvara nova pitanja u tom pravcu.
Potom ostaje vrlo upitno i neviđeno da recimo Dražen Erdemović, koji je priznao učešće u pogubljenju više od 1.000 zarobljenika na kraju dobije za taj gnusni čin samo pet godina kazne, naspram 40 godina za prvog predsjednika Srpske Radovana Karačića, koji nikog tokom rata lično nije ubio.
I sami iskazi Erdemovića, “krunskog svjedoka” Haškog tribulana, sadrže dosta drugih otvorenih pitanja. A možda najvažniji detalj je izjava pomoćnika haškog sudije Orija u predmetu protiv generala Ratka Mladića, Јonasa Nilsena, da Haški tribunal ustvari i nije imao nijedan dokaz za genocid u Srebrenici i time i za krivicu generala Mladića.
To su sve okolnosti i činjenice od kojih se neke nisu mogle ranije saznati, pošto još nisu bile donesene određene presude, primjera radi. Ujedno je to i jedan odgovor na pitanje čelnika iz redova opozicije zašto se tek sada postavlja pitanje povlačenja tog izvještaja Komisije iz 2004. godine.
Ali, sabirajući sve ovo gore rečeno, ponovo se mora zaključiti da je više nego opravdana inicijativa predsjednika Srpske Milorada Dodika za povlačenje i sastavljanje novog, dopunjenog i time potpunijeg izvještaja o događajima u i oko Srebrenice. Јer, samo jedan takav novi izvještaj će moći da doprinese pravom sagledavanju te tragedije i svih zločina koji su se u i oko Srebrenice desile, i što treba da dovede najzad i do iskrenog pomirenja na obe strane, a ne do jednostranog optuživanja samo srpske strane za genocid, čime se ustvari atakuje na samu Srpsku.
Ovakav izvještaj se već u više navrata koristio u manipulativnom smislu protiv srpske strane i Republike Srpske, i kao takav predstavlja teško breme za buduće generacije srpskog naroda sa nesagledivim posljedicama.
Јedna odgovorna i državotvorna politika, koja će se izdići nad dnevnopolitičke potrebe i uske partijske interese, mora dakle imati za cilj da se takve posljedice od Srpske i srpskog naroda uklone, a inicijativa predsjednika Dodika upravo to znači. Tako da je, i sa političkog ali i sa istorijskog stanovišta, više nego čudan nedolazak predstavnika opozicije na zakazane konzultacije sa predsjednikom Srpske.
Nameće se pitanje, šta uopšte predstavlja jedna takva opozicija, odnosno za šta se zalaže. Tzv. Savez za promjene izgleda, tako ispada, da sebe definiše opozicijom isključivo biti protiv svega što dolazi od Milorada Dodika, bez obzira šta on govorio ili radio.
A time jedino pogoduju političkom Sarajevu i njegovim zapadnim mentorima u njihovoj neprekidnoj želji ka konačnom ukidanju Srpske i stvaranjem unitarne BiH, u kojoj će muslimani dominirati nad ostalim narodima!
U najmanju ruku, jedna takva politika čelnika Saveza za promjene je krajnje naivna, a sigurno maliciozna i izraz političke nezrelosti, čime samo izražavaju da su potpuno nedorasli ovom istorijskom zadatku i trenutku u borbi protiv zlih namjera da se srpski narod trajno žiguje kao genocidan narod.
Neodgovorna je i prema srpskim žrtvama stradalim u i oko Srebrenice. Tim prije je takav stav ciničniji kada se uzme u obzir da su upravo ljudi i partije iz tog saveza učestvovali u pisanju i donošenju tog izvještaja Komisije Vlade Srpske u 2004. godini.
Sada im je bila pružena šansa za popravni ispit, na kome su međutim ponovo pali, ovog puta možda trajno.
