Na današnji dan 1992. godine gradu a Vrbasu osovan FS tadašnje Srpske Republike BiH
Fudbalski savez Republike Srpske danas slavi 24. rođendan. Osnovan na današnji dan ratne 1992. godine, u teškom vremenu kada se srpski narod zapadno od Drine borio za opstanak i očuvanje vekovnih ognjišta, podjednako je imao misiju kao i vojska. Ona je, misija Saveza, dobila na još većem značaju u mirnom vremenu kada je Republika Srpska prolazila, i još i dalje prolazi, kroz raznorazna iskustva trnovitim putem.
Ni u najtežim uslovima lopta nije prestajala da se kotrlja pa je još 1993. godine počelo i prvo zvanično takmičenje – Kup tadašnje Srpske Republike Bosne i Hercegovine pod okriljem nove organizacije, koju su između ostalog, stvorili i očuvali prijatelji iz SR Jugoslavije: Miljan Miljanić, Dušan Maravić, Ilija Pantelić, Branko Bulatović, Dragan Džajić, Milan Obućina…
U međuvremenu, za ove 24 godine, raznoraznih iskušenja Fudbalski savez Republike Srpske je izrastao u respektabilnu organizaciju, prvo kamen temeljac, a potom i glavni stub nosač ajmlađe srpske zemlje utemeljene Dejtonskim mirovnim sporazumom 1995. godine u vojnoj bazi „Rajt-Paterson“ u američkoj saveznoj državi Ohajo.
Danas, Republika Srpska mora da očuva svoj Fudbalski savez kao jedan od osnovnih delova izvornosti i nacionalnog identiteta jer kao takav Savez iz Banjaluke izložen je raznoraznim pritiscima i sapltanjima sve u cilju majorizacije, odnosno marginalizacije u kojoj zvanično Sarajevo treba da preuzme sve glavne fudbalske ingerencije u zemlji dva entiteta i tri naroda.
Važnost Fudbalskog saveza Republike Srpske danas je, između ostalog, i u tome što je jedini, od svih strukovnih organizacija srpskog entiteta ostao dostojanstven i organizovan po načelima Dejtonskog sporazuma, sačuvao izvornost i jedan je od poslednjih bastiona a koje je, svojevremeno, jurišao i Jusuf Pušina, ratna desna ruka Alije Izetbegovića po nalogu svog pretpostavljenog: „Jusufe, ako ujediniš fudbal imaćeš jedinstvenu i nedeljivu Bosnu i Hercegovinu“, govorio je Alija Izetbegović.
Većina ostalih strukovnih sportskih saveza Republike Srpske „utopila“ se u „krovne“ saveze na nivou BiH bez prevelike snage i moći a odlučivanjem, a interesi srpskog naroda u većini njih svedeni su na krajnji minimum. Tako u mnogima savezima BiH posle „ujedinjenja“ vlada opšti haos i nedisciplina, odnosno pomešanost ingerencije bez ikakve definicije: rukometnom, košarkaškom, šahovskom, bokserskom, atletskom, streljačkom…
Više od dve decenije Republika Srpska ima svoje šampione i pobednike Kupa, najstarijeg takmičenja na teritoriji dejtonske zemlje, od 23. maja 2002. godine klubovi iz srpskog entiteta se takmičenja zajedno sa klubovima iz Federacije BiH u istim takmičenjima i stekli su pravo nastupa i na međnarodnoj sceni, zavisno od plasmana, ali ono što je dobijeno tada koštalo je Republiku Srpsku „A“ reprezentacije koja od te pomenute 2002. godine nije odigrala nijednu prijateljsku utakmicu.
-Mi i dalje nismo odustali od te ideje, a u međuvremenu dok smo se borili za nju naše omladinske selekcije su igrale razne prijateljske utakmice i učestvivale na mnogim međunarodnim turnirima širom Evrope, pronoseći ime naše Republike i Saveza. Imali smo mnogo uspeha i to je naša budućnost – omladinski fudbal, kojem u budućnosti treba da posvetimo još veću pažnju. Osim toga iz namenskih sredstava UEFA i FIFA, putem Fudbalskog saveza BiH, dobijamo novac za razne akcije u omladiskom fudbalu što nije bila ranija praksa – istakao je predsednik FS Republike Srpske Mile Kovačević.
Uzaludni su bili pokušaju aktuelnog rukovodstva predvođenog predsednikom Milom Kovačevićem iz Gradiške da se fudbalski tim Republike Srpske vrati na veliku scenu akar i kroz prijateljske mečeve, ali svaki put to je zaustavljao u UEFA i FIFA po nalogu iz Sarajeva koje je igralo licemere i duple igre.
Najžešći udar na Republiku Srpsku i njen Fudbalski savez izveden je u proleće 2010. godine kada se Ivica Osim pojavio kao Mesija fudbala u BiH, a Komitet za normalizaciju telo projektovano u Sarajevu sa ciljem da ukine nametnute sankcije od strane UEFA i FIFA, odnosno preuzme vlast nad organizacijom koja je više ličila na kriminalo udruženje. Tada je celokupna akcija vođena i u političkim krugovima, a iza celog projekta stajala je i ambasada SAD u BiH, srušeno je tročlano Predsedništvo utemeljeno Statutom iz 2002. godine, uvedena institucija jednog predsednika i nastojanje je bilo da se u budućnosti etitetski savezi zaobilaze, a da fudbal, kao najmasovniji i najpopularniji sport, prvi udari temelje građanske države na tlu BiH, jedan čovek – jedan glas.
Iako je bio okrznut i ranjen, Fudbalski savez Republike Srpske je pre šest godina preživeo i još više je očvrsnuo jer u Statutu, bez obzira na rušenje tročlanog Predsedništva, nije oboreno tročetvrtinsko glasanje, a samim tim fudbal Republike Srpske sačuvao je zaštitni mehanizam svojih interesa i odlučivanja. „Krovni“ savez preuzeli su ljudi projektovani iz već pomenutog Komiteta za normalizaciju koji su ponovo pokrenuli priču iz 2010. godine.
Danas Fudbalski savez Republike Srpske ima više od 320 klubova i blizu 25.000 registrovanih igrača, u pojedinim područjima i šest nivoa takmičenja, sastavljen je od sedam područnih saveza: Banjaluka, Prijedor, Gradiška, Doboj, Bijeljina, Istočno Sarajevo i Trebinje. Već nekoliko godina unazad FS Republike Srpske ne obeležava rođendan svečanostima u hotelu „Bosna“, ali zbog toga organizuje razne akcije omladinskoh fudbala posvećene rođendanu 5. septembra koje su ujedinjene u projekat „Dani fudbala Republike Srpske“.
Republika Srpska je preživela, i opstala, između ostalog, zahvaljujući i pobedama na fudbalskom polju…
Lazarević, Jelić, Kovačević…
U 24 godine postojanja Fudbalski savez Republike Srpske imao je tri predsednika. Još dok je orgaizacija bila u povoju tešku ulogu obavljao je Bijeljinac Brane Lazarević, prvi predsednik čiji je mandat trajao od 1992. do 1996. godine.
Potom je ulogu prvog čoveka preuzeo doktor Milan Jelić iz Modriče koji je. između ostalog, jedan od najzaslužnijih fudbalskih radnika na ovim prostorima za ujedinjenje i sticanje prilike klubova iz Republike Srpske da igraju u evrokupovima. Bio je i član UEFA foruma, a smrt ga je zadesila na mestu predsednika fudbalskih saveza Republike Srpske i BiH, kao i predsednika Republike Srpske 2007. godine.
Na opštim izborima u novembru iste godine u konkurenciji Milorada Sofrenića, Dragana Kuline i Draška Ilića pobedio je advokat iz Gradiške Mile Kovačević, koji je zbog mnogih turbulencija i pokušaja destabilizacije FSRS tek poslednji mandat proveo celokupan na predsedničkoj funkciji. Prethodna dva je morao da daje na proveru zato što je to tražilo fudbalsko Sarajevo.
Živko Ćeranić
U najtežem periodu kada je rat besneo na prostorima bivše Jugoslavije, a fudbal bio u drugo planu, privrednik i biznismen iz Sanskog Mosta, Živko Ćeranić i njegova firma „Motoring“ bili su glavni sponzor Fudbalskog saveza Republike Srpske.
Na žalost, fudbal i Republika Srpska su ostali 1995. godine i bez Sanskog Mosta i kojeg je, 1993. godine prvi put prenošena jedna fudbalska utakmica (Podgrmeč – Elektrobosna Jajce), ali i bez Živka Ćeranića koi je poginuo od neprijateljske ruke braneći svoj grad.
Akcija Saveza i Žurala
Već pet godina Fudbalski savez Republike Srpske u partnerstvu sa Sportskim Žurnalom organizuje u banjalučkom hotelu „Bosna“ prestižnu akciju izbora najboljih „Dan fudbala“ koja je dobila internacionalnu dimenziju.
Svake godine Savez i Žurnal biraju najboljeg igrača, mladog fudbalera, fudbalskog radnika, trenera i sudiju, a dodeljuje se i nagrada za životno delo „Doktor Milan Jelić“, kao i nagrada za fudbalski poduhvat i izuzetne rezultate „Miljan Miljanić“.
