Američki ekspert za Balkan i pitanja bezbjednosti Gordon Bardoš upozorava da prodor ekonomskog uticaja sa Bliskog istoka u BiH ima socijalno-političke, vjerske i bezbjednosne posljedice i služi da dalje proširi već postojeće velike etničko-konfesione podjele u BiH.
Bardoš podsjeća da su još Alija Izetbegović i SDA pokrenuli različite aktivnosti da islamizuju institucije i teritoriju pod svojom kontrolom.
“U toku bosanskog džihada od 1992-1995, Izetbegović i njegova SDA su uspostavile `muslimanske brigade` i tajne muslimanske obavještajne organizacije, negirajući tako njihovu navodnu odanost multietničkom društvu. Većinu tih aktivnosti finansirali su velikodušni bliskoistočni donatori”, navodi Bardoš u tekstu objavljenom na portalu Američkog centra za demokratiju.
On je dodao da i izvještaj CIA iz devedesetih godina 20. vijeka navodi da je Izetbegović “doslovno bio na iranskom platnom spisku”.
Bardoš je naveo da je tih godina ekonomska pomoć Saudijske Arabije BiH imala i vjersku agendu, jer je njihov novac isključivio bio namijenjen gradnji i obnovi džamija i medresa.
“Prema njihovim vlastitim navodima, Saudijska Arabija je potrošila jednu milijardu američkih dolara na`islamske aktivnosti` u Bosni između 1992-1998. Saudijski zvaničnici sada tvrde da su dali više od šest milijardi dolara za Bosnu u posljednjih dvadeset godina”, kaže Bardoš.
On je dodao da su u skorije vrijeme arapske zemlje povećale ekonomsku pomoć BiH, naročito u dominantno muslimanskim dijelovima centralne BiH.
Kao jedan od ranih znakova takvog pojačanog interesa, on navodi otvaranje “Al džazire Balkans”, mreže u katarskom vlasništvu, kao početak pohoda na balkansko medijsko tržište.
Kao indikator povećanog interesa, Bardoš navodi i veći broj arapskih turista, jer je samo u periodu januar-avgust ove godine bilo oko 29.360 posjetilaca iz Saudijske Arabije, a više od 13.000 iz Ujedinjenih Arapskih Emirata u periodu januar-jul 2016. godine.
“Neki od ovih lica stiču imovinu i biznis u Bosni”, istakao je Bardoš, te kao primjer velikih arapskih projekata naveo izgradnje kompleksa na Treskavici, Bjelašnici i Igmanu, kao i izvan Tarčina, a koji su vrijedni i nekoliko milijardi evra.
On je naglasio da su efekti arapskog prodiranja u centralnu BiH već vidljivi, te da u posljednjih nekoliko godina bosanske žene postaju druge po redu žene arapskim muškarcima koji dolaze u BiH i koji zasnivaju “paralelne porodice” pored svojih prvobitnih porodica na Bliskom istoku.
Bardoš napominje da u BiH studije arapskog jezika postaju veoma popularne, da arapski posjetioci za vozače, vodiče i pomoćnike unajmljuju ljude iz lokalnih vehabijskih/selafijskih zajednica, a da pojedinci koji kritikuju takve trendove često postaju meta bosanskih militantnih islamista.
On naglašava da arapski upliv u centralnu BiH utiče na društveno-političke i međunacionalne odnose u zemlji, jer će sve veća islamizacija centralne BiH istovremeno povećati političke i društvene podjele između Muslimana, Hrvata i Srba.
Bardoš podsjeća da je lider SBB-a Fahrudin Radončić izrazio zabrinutost da “dovođenjem velike grupe ljudi /sa Bliskog istoka/ neko želi da islamizuje BiH”, kao i da je gradonačelnik Tuzle Јasmin Imamović nedavno uputio veoma oštar napad prema lideru SDA Bakiru Izetbegoviću zbog njegove podrške arapskom prodoru u Bosnu.
“Čak je i vodeći islamski ekspert iz Sarajeva Esad Duraković izrazio sličnu zabrinutost osuđujući `relativno masivnu prodaju zemlje i drugih dobara bogatim Arapima` i pitajući koliko ih je među tim novim kupcima selafija, odnosno šiita koji će provocirati nove sukobe u Bosni”, napominje Bardoš.
On je dodao da je druga posljedica sve većeg arapskog uticaja na centralnu BiH vjerska, jer se godinama “umjereni balkanski islam” suptilno, ali neumoljivo, mijenjao kako se sve veći broj domaćih vjerskih lidera obrazovao na Bliskom istoku.
Bardoš kao primjer novog tipa bosanskog islamskog klerika, koji se obrazovao na Bliskom istoku, navodi Nusreta Imamovića, bivšeg vođu vehabijskog pokreta u BiH koga je Stejt department u septembru 2014. označio kao jednog od deset “globalnih terorista”.
“Osim sve većeg broja islamskih vjerskih službenika sa Balkana koji se obučavaju u arapskom svijetu, bliskoistočni finansijeri, takođe, uspostavljaju svoju vlastitu obrazovnu infrastrukturu u okviru BiH i drugim dijelovima Balkana”, ističe Bardoš i napominje da su saudijske donacije obezbijedile sredstva za stvaranje islamskih fakulteta u Bihaću i Zenici koji propagiraju najekstremnije selafijske/vehabijske interpretacije islama.
On upozorava da arapski prodor u centralnu BiH ima ozbiljne bezbjednosne dimenzije koji daje povoda za zabrinutost.
Bardoš navodi da je decenijama novac sa Bliskog istoka korišten da bi se subvencionisao i razvijao militantni islamistički pokret u regionu, te dodaje da se procjenjuje da je 200.000 dolara od katarskih novčanih priloga bilo dovoljno Bilalu Bosniću da kupi 20 hektara zemlje u selu Bosanska Bojna, na granici sa EU.
“oš jedan aspekt bezbjednosne prijetnje zbog velikog priliva novca sa Bliskog istoka jeste taj da predstavlja priliku za pranje novca i finansiranje terorizma u zemlji poznatoj i po jednom i po drugom. U julu 2016. Bosna je postala jedina evropska zemlja /zajedno sa Avganistanom, Irakom, Sirijom, Јemenom i Sjevernom Korejom/ u kojima sistemi za borbu protiv pranja novca i finansiranja terorizma po ocjeni Evropske komisije predstavljaju značajnu prijetnju finansijskom sistemu Unije”, ističe Bardoš.
On upozorava da, ako se ne bude djelovalo, kumulativni efekti ovakvog razvoja događaja mogu imati veoma štetne posljedice za budućnost BiH kao jedinstvene države.
“Već dugo postoji široki konsenzus da u slučaju da se Hrvati i Srbi otcijepe od Bosne i dođe do raspada zemlje, neminovan rezultat bi bila muslimanska mini-država u centralnoj Bosni na bazi radikalnog islama”, konstatuje Bardoš.
Na kraju teksta, Bardoš podsjeća na riječi Alije Izetbegovića – “Nema mira ni koegzistencije između islamske vjere i neislamskih socijalnih i političkih institucija…Islamski pokret može i hoće da preuzme vlast kad je moralno i brojčano jak, ne samo da bi uništio postojeću neislamsku vlast već da bi izgradio novu islamsku vlast”.
“Nažalost, mnogi od Izetbegovićevih pomagača su još na vlasti, a bliskoistočni prodor u Bosnu će samo tome pomoći“, zaključuje američki ekspert za Balkan i pitanja bezbjednosti Gordon Bardoš.
