U Bosni i Hercegovini ćemo još dugo slaviti različite praznike, jer kako trenutno stvari stoje, zajednički dogovor po tom pitanju biće teško postignut, kaže u intervjuu za Srpskainfo predsjednik parlamenta Srpske Nedeljko Čubrilović.
On ističe da Republika Srpska nikada neće prihvatiti da slavi datume koji su doveli do raspada Jugoslavije i krvavog građanskog rata kao svoje praznike.
– Mi na to nemamo pravo u ime svih žrtava koji su svojim životima platili takve odluke. Jasno je da, prije svega, bošnjački političari neće prihvatiti da slave naše praznike kao što je recimo proslava 9. januara na cijeloj teritoriji BiH. Oni su to već pokazali i stalnim osporavanjem slavljenja 9. januara na teritoriji Republike Srpske.
Ustavni sud BiH je ponovo osporio 9. januar kao Dan Republike Srpske. Kakav odgovor taj sud može očekivati od Narodne skupštine Republike Srpske?
Narodna skupština je kao najviši ustavotvorni i zakonodavni organ vlasti donijela Zakon o Danu Republike Srpske, kojim je 9. januar potvrdila kao sekularni praznik. Smatramo da su svi praznici Republike Srpske, uključujući i Dan Republike, zasnovani na demokratskoj volji njenih građana, i da ni jedan praznik ne ugrožava ni nacionalni, ni vjerski identitet konstitutivnih naroda. Zbog toga Narodna skupština priprema novi tekst zakona koji će obezbijediti da Srpska i ubuduće slavi 9. januar kao Dan Republike. Srpska je nastala 9. januara 1992. godine, prije početka građanskog rata u BiH, i to je neosporna istorijska i politička činjenica koja se ni jednom naknadnom odlukom bilo kod organa vlasti ne može mijenjati. Republika Srpska će slaviti svoj rođendan u skladu sa zakonom, dostojanstveno i svečano, ne vrijeđajući nikoga, onako kako smo to činili i svih prethodnih godina.
Da li ste zadovoljni sadašnjim sazivom Narodne skupštine Republike Srpske, ako uzmemo u obzir činjenicu da ste i sami u više navrata imali pritužbe da se pojedini poslanici ne ponašaju u skladu sa Poslovnikom o radu?
Nemam šta da budem zadovoljan ili ne. Narod je na opštim izborima birao narodne poslanike. Naravno, česte su zloupotrebe i kršenja Poslovnika, nekada zbog neznanja, jer ovaj saziv funkcioniše tek nekoliko mjeseci i još se uhodava, a nekada i zbog namjernih opstrukcija. Ali sve je to viđeno u svim demokratijama svijeta i u radu svih parlamenata. Demokratske rasprave često prerastu u nedemokratske metode. Rukovodstvo skupštine se dobro nosi sa svim izazovima i mi, iako često gubimo vrijeme u dugačkim i nepotrebnim raspravama, ipak uspijevamo da sve zakone i sve akte koji su nam stigli stavimo na dnevni red i okončamo raspravu o njima u danu za glasanje. Dakle, Narodna skupština Republike Srpske funkcioniše u svom punom demokratskom kapacitetu. A svaki narodni poslanik ponovo će proći provjeru naroda, ukoliko se nađe na listi za izbore. Svjedoci smo da neki od onih koji su u prethodnim sazivima kršili Poslovnik, nisu se odnosili sa uvažavanjem, zloupotrebljavali ulogu poslanika, stalno se javljali za riječ tek da govore, nisu dobili potreban broj glasova da ponovo uđu u parlament i uglavnom su završili svoju političku karijeru.
Da li postoji način da se ti poslanici „urazume“?
Kada je riječ o ponašanju narodnih poslanika znate da skupština ima Kodeks o ponašanju narodnih poslanika o čijem poštovanju treba da brine Etički odbor koji je formiran. To je jedan od načina da se oni koji pređu liniju demokratskog djelovanja opomenu ili kako vi kažete „urazume“. Predsjednik parlamenta po Poslovniku može da oduzme riječ narodnom poslaniku, izrekne opomenu ili predloži mjeru udaljenja sa sjednice, ali Administrativna komisija je ovlaštena da mu izrekne sankcije, tačnije može novčano da kazni poslanika koji drastično krši rad parlamenta.
Na jednoj od prošlih sjednica parlamenta Srpske zabranili ste upotrebu riječi „dragi“/“draga“. Šta vas je natjeralo na to?
Jednostavno nije primjereno da se narodni poslanik bilo kome obraća na taj način. Nije čak ni vaspitano. Mi smo ovdje kolege, u najmanju ruku, i nije primjereno da se „dragamo“. Znate da se svakom od poslanika obraćam sa „uvaženi narodni poslanik“ jer se dignitet parlamenta kao institucije čuva na taj način. Skupštinski akti definišu da se narodni poslanik drugom poslaniku, Vladi ili poslaničkoj grupi treba da obraća sa uvažavanjem. Priznaćete da obraćanje sa „dragi“ nije u skladu sa tim. Meni je drago da je publicitet u javnosti dobilo ovo moje iskreno upozorenje i moram vam reći da je, iako je jedan broj medija imao drugu namjeru, to ljudima koje srećem bilo veoma simpatično, jer ljudi prepoznaju iskrenost i dobru namjeru.
Alkohol zabranjen dok traju sednice
Zbog čega se u skupštinskom restoranu nisu izdavali fiskalni računi i da li je tačno da se u njemu toči alkohol, iako je to zabranjeno?
Taj restoran pripada Ugostiteljskom servisu Srpske, koji je samostalno pravno lice. Zbog toga se izdavanje fiskalih računa i poslovanje skupštinskog restorana obratite njima. Što se tiče točenja alkohola u restoranu, pravilima ponašanja Službe Narodne skupštine točenje alkohola zabranjeno je za vrijeme održavanje sjednica parlamenta.
Deveti maj – Dan pobjede nad fašizmom je u Srpskoj neradni dan. Svjedoci smo da se u BiH i regionu pokušava revidirati ideja antifašizma. Koliko je ovo opasno po mir i stabilnost i kako riješiti ovaj problem?
Iskoristiću priliku da čestitam građanima Srpske 9. maj, i da podsjetim da je srpski narod već u demonstracijama 27. marta 1941. godine, među prvima u Evropi, pokazao kojim će putem krenuti. Taj put bio je put stradanja, ali u konačnici put velike pobjede dobra nad zlom. Prema generacijama koje dolaze, naš dug jeste i treba da bude učenje o herojskom stradanju srpskog naroda u borbi protiv najvećeg neprijatelja čovječanstva u 20. vijeku. Samo na taj način, kao i stalnim sjećanjem na žrtve fašizma, mi ćemo spriječiti izražene tendencije za revizijom istorijskih fakata. U tom smislu ponosni smo što će konačno zajedničkim snagama Srpske i Srbije biti ralizovan jedan veliki projekat kao što je izgradanja spomen kompleksa u Donjoj Gradini. Taj spomen kompleks, koji bi mogli nazvati i srpski „Jad Vašem“, biće mjesto našeg polaska i dolaska, mjesto na kom se nacionalna istorija srpskog naroda sama kazuje, mjesto vječne opomene, tuge, ali i mjesto ponosa i neizmjerne zahvalnosti svima onima koji su u ime naše slobode i slobode čovječanstva dali svoje živote, onima koji su ubijeni u koncentracionim logorima samo zato što su bili Srbi.